Fors minder vangletsels bij pluimvee uit Nederland

Bij deze periodieke, uitgebreide naleefmeting door de NVWA werden in de grote pluimveeslachthuizen met permanent toezicht gedurende acht uur de aangevoerde koppels pluimvee gecontroleerd op vangletsel. De dieren waren afkomstig van Nederlandse en buitenlandse pluimveehouderijen.

Bij vangletsel gaat het om verwondingen die dieren oplopen wanneer ze in de stal worden gevangen en naar het slachthuis worden afgevoerd. Voorbeelden van vangletsel zijn een gebroken vleugel of ernstige bloedingen. Dit vangletsel wordt gemeten per koppel. Dat zijn alle dieren in één stal.

De NVWA controleert regelmatig en risicogericht op vangletsel. Daarnaast vindt er periodiek een grote naleefmeting plaats. Tijdens de naleefmeting in 2021 was 53 procent van het pluimvee dat in Nederland werd geslacht van Nederlandse komaf. 32 procent kwam uit Duitsland en 15 procent uit België. Het totale aantal koppels waarbij meer dan 2 procent vangletsel werd geconstateerd, ging in totaal van 25 procent in 2017 naar 13 procent in 2021.

Betere naleving in Nederland

Wat betreft het naleven van de regels ter voorkoming van vangletsel is er een groot verschil te zien in de geleverde dieren uit Nederland en het pluimvee afkomstig uit andere Europese lidstaten. Het aantal koppels met overtredingen afkomstig uit het buitenland is nagenoeg gelijk gebleven op 24 procent. Het aantal koppels met overtredingen in Nederland nam sterk af: van 27 procent in 2017 naar 4 procent in 2021.

De NVWA gaat in gesprek met de buitenlandse autoriteiten om deze cijfers te bespreken en te kijken hoe dit kan worden verbeterd. Ook vraagt zij de pluimveesector om verantwoordelijkheid te nemen door buitenlandse pluimveehouders aan te spreken.

Boete

Voor vangletsel wordt een boete opgelegd als er in één koppel bij meer dan 2 procent van de dieren vangletsel is geconstateerd. Bij overschrijding van deze grens wordt sinds 1 mei 2021 behalve aan de pluimveehouder ook een bestuurlijke boete opgelegd aan de vangploeg. Deze vangploegen worden ingehuurd om alle dieren in de stal te vangen en klaar te maken voor transport naar de slachterij.

Bij het beoordelen van vangletsel ziet de NVWA meerdere koppels uit meerdere stallen tot nu toe als één geheel. Bij een overtreding krijgt de pluimveehouder één boete. Vanaf 2 mei gaat de NVWA deze samenhang loslaten en legt zij per stal (koppel) een boete op als er sprake is van vangletsel.

Nog een verbeterslag

Met de aanpassing van dit boetebeleid wil de NVWA aansturen op nog een verbeterslag in het terugdringen van het vangletselpercentage bij Nederlandse pluimveehouders, stelt Lisette de Ruigh, directeur keuren bij de NVWA. 'We zijn natuurlijk blij met het verminderen van vangletsel bij Nederlands pluimvee naar 4 procent. Maar het streven blijft naar een vangletsel dicht bij de 0 procent. Vangletsel betekent een ernstige aantasting van het dierenwelzijn. Ieder dier met vangletsel is er één te veel.'

Pluimveebedrijven die meerdere koppels op dezelfde dag leveren, krijgen tot 1 mei nog één boete bij meer dan 2 procent vangletsel. 'Het kan voor grotere pluimveebedrijven een economische afweging zijn om meerdere koppels op dezelfde dag te snel te laten vangen en die ene boete voor lief te nemen', zegt De Ruigh. 'Wij willen alle bedrijven stimuleren om de tijd te nemen voor het vangen en daarmee het percentage vangletsel verder terug te dringen.'

Door deze aanpassing trekt de NVWA het algehele handhavingsbeleid bij pluimveehouderijen gelijk. Op andere overtredingen, zoals voetzoollaesies (ontsteking van de voetzool, de ernst van voetzoollaesies is een belangrijke welzijnsindicator voor het primaire bedrijf) en bezettingsdichtheid (toegestane aantal dieren per vierkante meter in de stal) wordt er al per koppel gehandhaafd.