Onze Markt rekent eerlijke marge voor aardappelteler

Achtergrond Akkerbouw Haijo Dodde 29 nov 2021 om 10:00uur

Onze Markt is een consumentengestuurd marktconcept dat is komen overwaaien vanuit Frankrijk. In Nederland start het initiatief binnenkort met tafelaardappelen in 2 kilozakjes in 320 winkels van Coop. De eerste aardappelen zijn afkomstig van akkerbouwer Dingeman Burgers. Aardappelcoöperatie Nedato verzorgt de verpakking en logistiek.

Onze+Markt+rekent+eerlijke+marge+voor+aardappelteler

Bijna drieduizend consumenten die deelnemen aan de community van Onze Markt, mochten een vragenlijst invullen met hun wensen voor het aanbod van tafelaardappelen in het winkelschap. Zij kiezen voor aardappelen van Nederlandse herkomst.

Ook PlanetProof-gecertificeerd, geteeld op niet-geploegd land vanwege een betere bodemdiversiteit, zonder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor een gladde schil, ongewassen en verpakt in een netje vinden consumenten belangrijk.

Eerlijk product

Het concept voor Onze Markt is afkomstig uit Frankrijk en in Nederland opgepakt door broer en zus Simon en Hester Schilt en Minne Baukema. Doel van de initiatiefnemers is volgens Hester Schilt om een eerlijk product in de markt te zetten.

Wij bieden de boer als producent voor drie jaar een vaste prijs

Hester Schilt, initiatiefnemer Onze Markt

'Met eerlijk bedoelen we eerlijk voor de natuur, eerlijk voor de consument en eerlijk voor de boer. Uniek aan het concept is dat we de boer als producent een vaste prijs bieden voor een periode van drie jaar.'

Vereniging

Onze Markt wordt beheerd vanuit een vereniging waarvan consumenten voor 1 euro lid kunnen worden. Deze consumenten vormen een community en hebben inspraak in de voorwaarden waaraan de landbouwproducten moeten voldoen die onder het merk Onze Markt in het winkelschap komen te liggen.

• Lees ook: 'Onze Markt' start consultatie over eisen aan aardappelen

Het idee voor dit concept ontstond vijf jaar geleden in Frankrijk waar een groep consumenten besloot samen een eigen voedselmerk op te zetten voor aanvankelijk de afzet van melk. Dat bleek zo'n groot succes dat nu in een groot aantal Franse supermarktketens ruim dertig landbouwproducten op deze manier worden verkocht.

Schilt zegt dat de campagne met de tafelaardappelen voor Onze Markt de vuurdoop in Nederland is. Vanaf 6 december worden de aardappelen in 2 kiloverpakkingen aangeboden in 320 winkels van supermarktketen Coop.

Ook voor eieren en melk

'Dit concept gaan we uitrollen over meerdere supermarktketens. Verder zijn we voor eieren en melk al bezig met het ontwikkelen van een vragenlijst waarop onze leden hun voorkeuren kenbaar kunnen maken. Ook appels staan op de nominatie om op deze manier op te pakken.'

Voor de aardappelen van Onze Markt verzorgt aardappelcoöperatie Nedato in het Zuid-Hollandse Oud-Beijerland het verwerken en verpakken en de logistiek naar supermarktketen Coop.

Voorwaarden

'Ook zoeken wij bij onze telers de aardappelen die voldoen aan de voorwaarden van Onze Markt', legt directeur Wim van de Ree van Nedato uit. 'We hebben in ons ledenbestand een aantal teeltbedrijven waarvoor we hier terechtkunnen.'

Voorlopig verpakt Nedato aardappelen van het ras Melody in de 2 kilozakjes. Deze aardappelen zijn iets kruimig en hebben een blanke, gladde schil. Kenmerk van de aardappelactie van Onze Markt is dat de aardappelen ongewassen zijn en niet speciaal allemaal mooi gevormd.

Ruime maatsortering

'Een kromme knol en kleine visuele gebreken worden ook geaccepteerd', meldt de Nedato-directeur. 'Verder mogen we een ruime maatsortering aanhouden.'

Afhankelijk van de vraag is Nedato volgens Van Ree voorlopig zeker in staat om door te gaan met het leveren van tafelaardappelen voor Onze Markt. Naast Melody komen daarvoor andere aardappelrassen met de gevraagde specificaties in aanmerking.

Voldoende potentieel

De directeur van Nedato is benieuwd hoe Onze Markt als concept in Nederland wordt opgepakt. Hij noemt het succes in Frankrijk indrukwekkend en getuigen van voldoende potentieel.

'Dit is een mooi voorbeeld van een kortere verbinding tussen telers en consumenten. Het is voor ons aantrekkelijk om aan mee te werken en als telersvereniging zijn we dat eigenlijk ook aan onze stand verplicht', vindt Van Ree.

Niet-kerende grondbewerking

De eerste akkerbouwer die zijn tafelaardappelen gaat leveren aan Onze Markt, is Dingeman Burgers uit het Noord-Brabantse Zevenbergschen Hoek. Hij teelt 40 hectare tafelaardappelen in een rotatie met uien, suikerbieten, mais en conservengroenten. Zijn ervaring met niet-kerende grondbewerking is een belangrijke reden dat Nedato hem benaderde voor Onze Markt.

Burgers teelt al vijf jaar aardappelen op niet-geploegd land vanwege de positieve effecten op de bodemkwaliteit en om zijn percelen beter weerbaar te maken tegen weersextremen.

Sorteren

De aardappelen van de akkerbouwer zijn ook PlanetProof-gecertificeerd. Voor levering sorteert hij de Melody's op 40 tot 70 millimeter. De bovenmaten kan hij kwijt via Nedato voor een andere bestemming. Wat Burgers aanspreekt in het concept van Onze Markt, is de eerlijke beloning die hij krijgt voor zijn inspanningen om zijn aardappelen zo duurzaam mogelijk te telen.

'In de teelt heb ik te maken met extra kosten vanwege de eisen voor PlanetProof. Verder heb ik in de loop der jaren ook moeten leren omgaan met de niet-kerende teelt. Vooral zaken als bemesting en anticiperen op jaarsinvloeden vragen extra aandacht', zegt de Noord-Brabantse akkerbouwer.

'Al met al ben ik tevreden met hoe de teelt van de tafelaardappelen nu gaat. Vooral bij droogte levert niet-kerende grondbewerking een voordeel op. Mijn opbrengsten schat ik nu op 40 tot 45 ton per hectare en daarmee ga ik ervan uit dat niet-kerende grondbewerking op mijn bedrijf niet meer ten koste gaat van de kilo's', stelt Burgers.

Teler ontvangt 0,52 euro per kilo voor zijn aardappelen

Kenmerk aan het concept van Onze Markt is de transparantie over de prijsvorming en de marges voor de verschillende schakels in de markt. Een schematisch overzicht van de verdeling van de consumentenprijs is te vinden op de website van Onze Markt. De tafelaardappelen worden in de 320 winkels van supermarktketen Coop vanaf 6 december aangeboden in zakjes van 2 kilo voor 2,71 euro. Daarvan is 0,17 euro btw, 0,14 euro is voor Onze Markt en 1,36 euro wordt besteed aan de verpakking en het verpakken, de distributie, de opslag en de verkoop in de supermarkt. Tot slot blijft een bedrag van 1,04 euro over voor de Nederlandse aardappelteler ofwel een kiloprijs van 0,52 euro. 'Ons uitgangspunt is we onder de merknaam Onze Markt producten aanbieden voor een juiste consumentenprijs, waarbij de boer als producent een goede beloning krijgt voor zijn manier van telen', zegt initiatiefnemer Hester Schilt. Zowel directeur Wim van de Ree van Nedato als akkerbouwer Dingeman Burgers uit Zevenbergschen Hoek is tevreden over de marge die gerekend wordt voor de aardappelteler. 'Voor ons is ruim 50 cent per kilo een mooie prijs voor de aardappelen', stelt Burgers. 'Daarmee ontvang ik een goede beloning voor de kosten die ik maak voor de PlanetProof-certificering en de extra inspanningen die nodig zijn voor de niet-kerende grondbewerking.' Van de Ree wijst erop dat de prijsstelling van Onze Markt in principe voor het hele jaar vaststaat. 'Telers zullen uiteindelijk bij latere levering ook de extra kosten voor de langere bewaring moeten dragen. Maar dat neemt niet weg dat de telersprijs die Onze Markt heeft vastgesteld, zeker aantrekkelijk is te noemen.'