'Sancties versnellen opbouw Russische landbouw'

Soms treffen sancties de landen die ze opleggen harder dan de ontvanger. In reactie op de westerse sancties kondigde Rusland importverboden af voor talrijke landbouwproducten. In de tweede helft van 2014 kwam daardoor de export vanuit Nederland vrijwel stil te liggen. Vooral telers van fruit en tomaten werden hard getroffen. Al met al daalde de export van 2 naar 1 miljard euro.

Rusland zelf werd ook hard getroffen, maar maakte van de nood een deugd. Voor 2014 kwam 43 procent van de zuivelproducten uit de EU, daarna werd Wit-Rusland de belangrijkste leverancier. Ecuador compenseerde het verlies van de aanvoer van fruit uit de EU en China compenseerde het verlies aan groente-importen. Bovendien kwamen EU-producten via andere landen alsnog Rusland binnen.

Het meest bijzondere is dat de westerse sancties de opbouw van de agrofoodsector versnelden. In 2012 kondigde president Vladimir Poetin een strategie aan om minder afhankelijk van importen te worden. Dat is deels gelukt. Zo is Nederlandse kaas grotendeels vervangen door inheemse producten.

Rusland is nu een exporteur van pluimveeproducten. Inmiddels produceert Rusland anderhalf keer meer graan dan het voor de eigen consumptie nodig heeft. Dit maakt van het land de grootste graanexporteur van de wereld.

Rusland heeft in minder dan twintig jaar een complete agrofoodindustrie opgebouwd. Bovendien zijn er door moderniseringen nog grote efficiencyslagen te maken. Onderzoek en ontwikkeling en investeringen moeten de innovaties aanjagen.

En Nederland? Ons land wordt steeds meer gezien als een partner met veel kennis en ervaring waarmee graag wordt samengewerkt. Dit leidt tot de paradoxale conclusie dat dankzij de sancties Nederland met zijn kennis een bijdrage levert aan de opbouw van een sector waardoor Poetin zijn land steeds weerbaarder kan maken tegen sancties die het Westen, inclusief Nederland, oplegt.