POC strijdt voor marktpositie aardappeltelers

Waarom is de marktsituatie uniek?

'Na de coronacrisis is het aanbod van aardappelen beperkt omdat telers eindelijk collectief hebben gekozen voor een kleiner areaal. Ondertussen groeit de verwerkende industrie flink en is er veel vraag naar grondstof. Lange tijd was de positie van telers niet zo sterk. Daarvan moeten we profiteren.'

Bij veel telers bestaat nog onvoldoende het besef dat we deze kans voor een betere marktpositie niet voorbij mogen laten gaan

Jasper Roubos, akkerbouwer en bestuurslid van de POC

Wat kan de POC doen?

'De POC heeft de mogelijkheid om met telers op grote schaal marktafspraken te maken. We mogen tot 80 procent van het aanbod organiseren, omdat de agrarische producentenorganisaties uit de Europese kartelwet zijn gehaald in 2018. Het betekent dat wij mogen sturen op arealen of opkoopregelingen optuigen als dat nodig is. Het doel is dat telers gelijkwaardige handelspartners worden van kapitaalkrachtige afnemers.'

Wat is het eerste advies?

'Cruciaal is dat we niet te veel volume op voorhand vastleggen bij afnemers. Het gaat niet alleen om prijscontracten, maar vooral om aardappelen die met contracten worden meegeleverd voor de dagprijs. Dat is geen vrije handel. We moeten echt af van dat meeleveren.

'Ons advies is om die buiten de contracten te laten. Niemand kan dat verplichten. Je hoeft niet bang te zijn dat je je aardappelen niet kwijtraakt. Dat heeft de coronacrisis wel uitgewezen.'

Waarom is vrije handel zo belangrijk?

'Dat bepaalt nog altijd het niveau van de contractprijzen. Voor een goede prijsvorming is voldoende volume vrije aardappelen nodig. Nu is dat aandeel in Nederland 10 procent. Dat is veel te weinig. Let wel: ik heb niets tegen contracten, ik teken die zelf ook voor het afdekken van risico's. Maar zolang telers niet collectief onderhandelen over contracten, hebben we alleen de vrije markt om tegenwicht te bieden.'

Hoeveel leden heeft de POC nodig om van invloed te kunnen zijn?

'Het streven is dat per 1 januari 2025 70 procent van de consumptieaardappeltelers lid is. Dat kan dit jaar nog voor het luttele bedrag van 100 euro. We hebben deze leden ook nodig om onze organisatie te professionaliseren. Het ledenaantal groeit gestaag, maar toch merken we nog een afwachtende houding. Bij veel telers bestaat nog onvoldoende besef dat we deze kans voor een betere marktpositie niet voorbij mogen laten gaan.'