Bij controles België 15 procent paardenpaspoorten vervalst

Tussen december 2020 en juni 2021 waren bij onze zuiderburen 21 gerichte controleacties, waarvan vijf in slachthuizen. Daarbij werden in totaal 230 paardenpaspoorten gescreend, met een behoorlijk hoog aantal vervalste paspoorten. Elf kaskassen zijn in beslag genomen. Volgens een woordvoerder van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) ligt het percentage vervalsingen in lijn met de controles van eerdere jaren. De woordvoerder benadrukt dat ieder aangeboden paard levend en aan de slachtlijn wordt beoordeeld door een dierenarts.

De overige dieren zijn niet geslacht. Tijdens deze operatie heeft het FAVV monsters genomen van paardachtigen die voor de slacht in aanmerking komen. Die werden geanalyseerd op residuen van geneesmiddelen. De analyseresultaten wezen op een gebrek aan traceerbaarheid van geneesmiddelen.

Geen medische behandelingen

In dit onderzoek ontbrak bij meer dan 50 procent van de voor de slacht afgevoerde paardachtigen informatie over de medicinale behandelingen die zij voor de slacht hadden ondergaan. Uit de analyses bleek ook dat bij meer dan 15 procent van de geslachte paardachtigen sporen van moleculen werden teruggevonden die alleen onder bepaalde voorwaarden mogen worden toegediend aan de paarden, zoals diclofenac of het wormmiddel thiabendazol.

Met het vervalsen van paspoorten kunnen paarden die bijvoorbeeld vanwege een medische behandeling niet geschikt zijn voor humane consumptie, toch hiervoor worden aangeboden. Vaak wordt daarbij de status op het paspoort op een frauduleuze manier veranderd. Volgens de FAVV speelt daarbij ook dat de fokker of eigenaar van het paard ervan uitgaat dat een paard niet wordt geslacht, terwijl dit toch gebeurt.

België loopt voorop met de controles in het kader van de operatie Opson X. Dit is een operatie van de voedselveiligheidsautoriteiten van 52 landen, Europol en Interpol. Het doel van deze actie is om te voorkomen dat vervalste en non-conforme voedingsmiddelen en dranken op de markt komen om zo de georganiseerde criminele groepen die hierachter zitten aan te pakken.

In Nederland acht paspoorten

Bij de operatie, die nu de tiende editie kende, is ook in Nederland gecontroleerd. Hier zijn acht vervalste paspoorten gevonden. Deze dieren zijn volgens een woordvoerder van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) niet in de voedselketen terechtgekomen. Volgens hem is niet duidelijk hoeveel paarden in ons land in het kader van dit internationale onderzoek zijn gecontroleerd.

Volgens deze woordvoerder staan NVWA-controleurs permanent in het slachthuis om de dieren te controleren. Ook worden slachthuiseigenaren gewezen op hun eigen verantwoordelijkheid bij de aankoop of de slacht van dieren. Dat er in ons land, net zoals in België, medische informatie ontbreekt, betwijfelt hij. 'In een paspoort staat een pagina met medische informatie. Hier is enkel mee te sjoemelen door deze eruit te halen en te vervangen door een andere. Bij een controle van het paspoort wordt dat zichtbaar.'

De woordvoerder wijst er ook op dat in Nederland een eigenaar in dit paspoort met een vinkje kan aangeven geen toestemming te geven voor de slacht van het dier. Ook daar wordt bij de NVWA-controle in het slachthuis op gelet.

Elders 20 procent mogelijk vals

Bij inspecties van slachtpaarden in verschillende landen bleek dat ongeveer 20 procent van de buitenlandse paspoorten van deze paarden tekenen van vervalsing vertoonden, meldt de FAVV. Een vervalst paspoort betekent niet noodzakelijk een risico voor de consument, het kan gewoon gaan om een non-conformiteit. Denk aan het meegeven van het verkeerde paspoort.

De Belgische landbouwminister David Clarinval is tevreden over de strenge controles die in de slachthuizen worden gevoerd om fraude op te sporen. Het gaat om de strengste controles in Europa. 'Dankzij het beleid dat het FAVV voert, heeft België al vele jaren het risico op fraude met in België geïdentificeerde en geregistreerde paarden sterk verminderd. Toch blijven deze gerichte acties noodzakelijk omdat fraude, zoals in de paardensector, in het algemeen geen nationaal, maar een Europees probleem is', stelt de minister tegenover het FAVV.

De fraude met paardenvlees is naast de belastingfraude met paarden en de traceerbaarheid van dieren bij dierziekten een van de redenen om in Europa een I&R-systeem voor paarden op te zetten.