'Groene middelen sneller toelaten is niet zo moeilijk'

De roep om sneller groene gewasbeschermingsmiddelen toe te laten is groot. En terecht, want vergroening van de gewasbescherming is hard nodig. En de toelating van de groene middelen is nu te traag. Niet voor niets spraken zowel Glastuinbouw Nederland als Artemis, de belangenvereniging van producenten en distributeurs van gewasbescherming van natuurlijke oorsprong, onlangs hun zorg hierover uit in deze krant.

Zorgen rond chemische middelen blijven onverminderd aanwezig. Je vindt ze overal: van compost, koolmezen, vleermuizen en natuurgebieden tot bronnen voor drinkwater en omwonenden. En ze liggen onder het vergrootglas vanwege mogelijke effecten op de biodiversiteit, de overschrijding van drinkwaternormen (glyfosaat al dertig jaar!), de mogelijke link met Parkinson en de trigger van resistente Aspergillus, de schimmelvorm met een groot risico voor mensen met een verzwakt immuunsysteem.

Groene gewasbeschermingsmiddelen kunnen in de landbouw een belangrijke rol spelen om stappen te zetten en de noodzaak van chemische middelen te verminderen. Onder andere vanuit CLM hebben we de afgelopen jaren overheid en bedrijfsleven gestimuleerd de toelating te vereenvoudigen en daardoor te versnellen.

Greenteam

Dit is deels met succes gebeurd. Zo heeft het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) na jaren aandringen een Greenteam ingesteld. Groene middelen beoordelen vraagt specifieke expertise en via het Greenteam is die bijeengebracht. Zo wordt een zorgvuldige beoordeling gecombineerd met kennis van zaken. Maar nog steeds zit de vaart er onvoldoende in.

Logisch, want Ctgb heeft slechts één loket. Alle dienstverleners in Nederland hebben verschillende loketten voor verschillende vragen. Maar bij het Ctgb kom je nog steeds in één rij te staan. Daarom de oproep aan het ministerie van LNV en Ctgb: zorg voor een apart loket voor groene middelen waar het Greenteam aan het werk is. Dan haal je wel de termijnen en komt er echt versnelling.

En er is meer versnelling mogelijk: in andere landen in Europa is een aantal groene middelen al wel toegelaten, waaronder enkele microbiële middelen die in diverse gewassen inzetbaar zijn. Via wederzijdse erkenning zijn deze vrij eenvoudig naar Nederland te halen.

Overheid: niet onze taak

Maar de overheid ziet het stimuleren hiervan niet als haar taak. In het Uitvoeringsprogramma Gewasbescherming 2030 ligt de actie hiervoor nu bij Nefyto. Dat is opmerkelijk. De koepel die toch vooral is opgericht en actief is om de belangen van de chemische middelen te behartigen, gaat nu de kar trekken om de groene middelen te stimuleren. Artemis, de koepel van biologische bestrijders en groene middelen, als trekker was logischer geweest.

Maar ook de overheid kan hier een belangrijke rol nemen. Laat een analyse maken van de groene middelen elders in Europa en vraag producenten deze ook in Nederland op de markt te brengen. Groene middelen versnellen is niet zo moeilijk. Met een apart loket bij het Ctgb en een wederzijdse erkenning van elders in Europa toegelaten groene middelen zijn we snel een stuk verder.