Laat zaaien hoeft voor peen niet nadelig te zijn

Durf te wachten, is de boodschap van Van Laarhoven van Tuinbouw Advies. Vroeg zaaien betekent volgens hem niet per definitie dat de opbrengsten hoger zijn. 'Het is beter om te wachten op gunstige bodem- en klimaatomstandigheden.'

Tot 15 juni is er geen sprake van opbrengstverliezen, stelt de teeltspecialist. 'Na die datum rekenen we met een opbrengstderving van 1 ton per hectare voor elke dag later zaaien.' Hij wijst erop dat laatgezaaide peen vaak ook langer vitaal blijft. 'Het gewas groeit in het najaar langer door en blijft daarmee ook langer kilo's produceren.'

Tijdens een webinar over de toekomstbestendige peenteelt van zaadfirma Bejo ging Van Laarhoven in op de beste omstandigheden voor peenzaad om na het zaaien te kunnen kiemen en om een vlotte opkomst te stimuleren. Belangrijk daarbij zijn de structuur van de bodem, de aanwezigheid van voldoende vocht in de peenrug en goede weersomstandigheden na het zaaien.

Gips strooien

De teeltspecialist adviseert peentelers voor de bodemstructuur aandacht te besteden aan de juiste verhoudingen tussen calcium en magnesium en tussen magnesium en kali. Te hoge gehaltes aan magnesium en natrium in de bodem zijn goed te corrigeren door voor het teeltseizoen gips te strooien. 'Verder is het niet verstandig om voor de kaligift gebruik te maken van kali-60 vanwege het hoge zoutgehalte.'

Peentelers kunnen werken aan een verhoging van het organischestofgehalte door het uitrijden van compost of organische mest in het najaar, vindt Van Laarhoven. 'Verder ben ik vanwege de aanvoer van organische stof groot voorstander van het inzaaien van groenbemesters in een mengsel. Het gewas dat daaruit groeit, kan dan in de winter worden geklepeld en gemulcht.'

Voor een vlotte start van het peengewas na de kieming van het zaad is een lage EC essentieel, verklaart de teeltspecialist. 'Peen is zeer gevoelig voor te veel zout. Dat is een van de redenen dat ik als startgift voor de bemesting nog geen stikstof en kali adviseer. In de eerste fase heeft peen genoeg aan calcium, borium, fosfaat en magnesium. Met stikstof en kali kunnen peentelers wachten tot een week of zeven of acht na de inzaai.'

Vlotte ontwikkeling na inzaai

Het verhaal over de ideale omstandigheden voor de vlotte ontwikkeling van peen na inzaai sluit goed aan bij de presentatie die Liesbeth van der Heijden verzorgde over zaadbehandeling. De onderzoeker van Bejo ging onder meer in op de meerwaarde van het primen van zaaizaad en op de mogelijkheden van microbiële zaadontsmetting.

Voor het primen van zaaizaad voor de peenteelt is bij Bejo een behandeling met B-Mox als zaadverrijkingsmiddel standaard geworden. 'B-Mox is gericht op de groei van het embryo in het zaad en daarmee op de snelle kieming en snelle wortelvorming', verklaart Van der Heijden. 'Uiteindelijk zorgt het primen voor minder stress in het kiemingsproces en voor een goede associatie van het kiemplantje met de bodem en het bodemleven.'

De onderzoeker van Bejo legt uit dat de receptuur van B-Mox continu wordt aangepast en verder verfijnd. 'We zijn nu bijvoorbeeld aan het bekijken of we via de zaadbehandeling efficiënt micronutriënten kunnen meegeven en wat daarvan de meerwaarde is.' Naast peen wil Bejo het principe van zaaizaad behandelen met B-Mox in meerdere gewassen en voor meerdere teeltregio's invoeren.

Zaadbehandeling zonder chemie

Tot slot ging Van der Heijden nog even in op de mogelijkheden voor het ontsmetten of behandelen van zaaizaden zonder gebruik te maken van chemische middelen. Zij wijst erop dat het vanwege de regelgeving zeker in Europa het steeds lastiger wordt om het zaaizaad efficiënt te behandelen en om daarmee ziekten en plagen al in een vroeg stadium te kunnen beheersen.

'Er zijn op dit moment voor microbiële zaadbehandeling nog geen groene middelen beschikbaar. Dat heeft ook te maken met de moeizame registratie van deze middelen. Verder hebben we al langer ervaringen met fysische zaadbehandeling met onder meer heet water en stoomvacuüm. Deze methoden verbeteren wel in de loop van de jaren, maar zijn nog steeds minder betrouwbaar en ook duurder dan de zaadbehandeling met conventionele middelen', aldus de onderzoeker.