Limburgse boer Jos Soogelee staat centraal in documentaire

In de documentaire 'De toekomst van het Hemelrijk' van regisseur John Rouvroye uit Maastricht staat vleesveehouder en kerstbomenkweker Jos Soogelee (61) uit Ransdaal centraal. Hij kiest voor een duurzame en kleinschalige aanpak en zoekt op termijn een opvolger voor zijn bedrijf 'Hemelrijk'. 'Maar jonge boeren staan er niet voor in de rij. Voor de meesten draait het nog steeds om schaalvergroting en volume en dat is best jammer', stelt de Zuid-Limburgse ondernemer.

Vorige week waren de laatste opnames op zijn bedrijf. 'John is nu bezig met het monteren', vertelt de hoofdrolspeler. Na een documentaire over een Oekraïens operagezelschap uit Charkov zocht Rouvroye een onderwerp voor een volgende productie. Het liefst in zijn eigen omgeving en in de buitenlucht. 'John en ik kenden elkaar al een tijdje en hij had zoiets van: mag ik bij jou een film komen maken? Nu heb ik de idiote neiging om overal ja op te zeggen, als het kan. Dat is mijn grondhouding. Tegelijkertijd vroeg ik me af of mijn bedrijf wel interessant genoeg was', herinnert Soogelee zich.

Geen vastomlijnd plan

Rouvroye stelde de ondernemer gerust. 'Laat mij nou maar, zei hij toen. Er was ook geen vastomlijnd plan of idee. Nu is John in zijn privéleven al langer bezig met landbouw en transitie, dus ik liet hem inderdaad maar.'

De regisseur kreeg carte blanche en mocht van Soogelee alles filmen. 'Als er iets aparts gebeurde, dan moest ik hem bellen en kwam hij meteen met zijn camera en zijn drone. Voor mij waren die aparte dingen mijn dagelijkse werkzaamheden, zoals het moment waarop een koe gaat afkalven, het snoeien van kerstbomen of het hakselen van mais. Hij vond dat mooi om te volgen, vooral om het beeld.'

Verschillende thema's

Met een oppervlakte van 20 hectare zit het bedrijf van de Zuid-Limburgse boer in landbouwbegrippen ergens in de onderste la. 'Maar net dat vond John reuze-interessant. Hij wilde graag alles laten zien. De documentaire is daardoor heel spontaan tot stand gekomen. De verschillende thema's dienden zich min of meer vanzelf aan', aldus Soogelee.

'Ik heb weliswaar een klein bedrijf, maar ben supertrots op de dingen die ik doe. Het grootste verschil met de meeste andere bedrijven is dat ik mijn eigen verkoop heb. Ik verkoop 80 procent van mijn producten zelf. Verder is mijn bedrijf energieneutraal en staat het welzijn van de dieren voorop', vervolgt de ondernemer.

Levensgeluk

'Het is die combinatie die maakt dat ik iedere ochtend met plezier aan het werk ga. We verkopen ons eigen Hemels Vlees en onze eigen kerstbomen: wat wil je nog meer? Dat plus de rust en de schoonheid van het landschap, de rijkdom van de grond en mijn koeien vormt de basis van mijn levensgeluk.'

Een van de thema's in de film is de bedrijfsovername. 'In de NRC stond een tijdje geleden een artikel over duurzame boerenbedrijven in Limburg en daar was ik er een van. In het stuk kwamen ook mijn ambities voor de toekomst ter sprake. Ik wil dit bedrijf graag aan iemand anders overdragen, niet om er financieel het maximale uit te halen, want dan moet je het gewoon verkopen.'

Opvolger van 92 jaar

Op het artikel reageert een man van 92 jaar. 'Hij had een duidelijk beeld van hoe hij het einde van zijn leven zag. Hij was emeritus hoogleraar en wilde met een aantal hoogleraren op een boerderij gaan wonen, samen met een boer. Zijn plan was om jonge studenten op de boerderij te laten wonen, zodat ze er konden afstuderen. Ik was meteen wildenthousiast. Wie weet komt het er wel een keer van.'

Soogelee heeft ondertussen verschillende versies van de documentaire gezien. 'Wat mij vooral opviel, is dat John heel anders naar het bedrijf kijkt dan ik. Neem bijvoorbeeld de teelt van kerstbomen. De periode van plant tot oogst bedraagt ongeveer tien jaar. Je moet iedere boom snoeien, schoonhouden en zorgen dat de vorm goed blijft. Je bent jaren aan het werk, voordat je je geld krijgt', legt hij uit.

Opbrengst

'De opbrengst is na die tien jaar honderd, maar plak je er drie weken huisverkoop aan vast, dan is de opbrengst plotseling tweeënhalf keer zoveel en verdien je veel meer dan in die tien jaar. Dat inzicht had ik niet. Dat is best bizar, maar dat is het voordeel van huisverkoop.'

Volgens de ondernemer is dat met het vlees net zo. 'Dat John dit zo inzichtelijk maakte, vond ik wel verhelderend. Je weet dat je er lang over doet, ook omdat het een continu proces is, maar er uiteindelijk haal je er wel meer uit.'

Livestream

Wie de documentaire via een livestream wil bekijken, kan via vanafnulfilm.ecwid.com een kaartje kopen. Voor de livestream op 25, 26, 27, 28 februari en 4 maart zijn al meer dan vijfhonderd tickets verkocht.