Agrotafel verwacht perspectief voor boer met aardbevingsschade

Koos Wiersma uit Leens is voorzitter van de agrotafel mijnbouwschade, het overlegorgaan van de agrarische sector over de mijnbouwproblematiek in Groningen. De oud-melkveehouder heeft zowel sectorervaring als bestuurlijke ervaring. Hij was CDA-wethouder en burgemeester.

We hebben zo'n twintig bedrijven op het oog die staan te springen om hulp

Koos Wiersma, voorzitter agrotafel mijnbouwschade

Hoeveel boeren hebben schade?

'Ongeveer 50 procent van de 1.500 agrarische bedrijven in het aardbevingsgebied van Groningen heeft schade of heeft te maken met een versterkingsopgave. Bij ongeveer tweehonderd van deze bedrijven is sprake van een complexe situatie. Dat betekent dat niet alleen schade moet worden hersteld, maar ook versterking nodig is en andere problemen een rol spelen. Deze groep moet voorrang krijgen om via het agroprogramma steun te krijgen.'

Wat is de aanleiding voor het agroprogramma?

'Boeren krijgen verschillende adviseurs op hun erf die bij de aardbevingsproblematiek zijn betrokken, zoals mensen van de Nationaal Coördinator Groningen voor de versterking van woningen en bedrijfsgebouwen en adviseurs van het Instituut Mijnbouwschade Groningen voor de schadeafhandeling.

'Het overzicht raakt kwijt, de problemen worden nauwelijks opgelost, perspectief is er niet meer. Wij willen via consulenten boeren een breder perspectief geven door hen te ontzorgen, door mee te kijken hoe hun bedrijf versterkt kan worden en wat het bedrijf voor de toekomst nodig heeft.'

Daarvoor is ook geld nodig.

'Dat klopt. We verwachten dat we de komende jaren 100 tot 200 miljoen euro nodig hebben om de bedrijven allemaal bedrijfseconomisch perspectief te kunnen geven. Voor nu is er 19 miljoen euro beschikbaar. Dat geld komt uit de pot van 1,5 miljard euro die het Rijk en de Groningse overheid eind vorig jaar extra beschikbaar stelden voor de versterkingsoperatie en het toekomstperspectief in Groningen.'

Hoe gaat u ervoor zorgen dat dat geld echt op het boerenerf belandt?

'We willen voorkomen dat er te veel geld naar het inrichten van een bureau en door bureaucratie verdwijnt. Wij verwachten dat 16 miljoen euro daadwerkelijk naar boerenbedrijven gaat. Dat is een redelijk bedrag. Daarmee kunnen we tientallen agrarische bedrijven ondersteunen. We hebben zo'n twintig bedrijven op het oog die staan te springen om hulp. Om hen te ondersteunen, is maatwerk nodig. Geen enkel bedrijf is gelijk.'

Over schadeherstel aan mestkelders wordt al jaren gesproken. Wat moet er gebeuren om deze schade te herstellen?

'Onze inschatting is dat tweehonderd veehouders kampen met schade aan mestkelders. Wij willen dat naast de bedrijfseconomische schade de fysieke schade wordt vergoed. We hebben daarom kritiek gegeven op het advies van een panel van deskundigen over schadeherstel. Het kijkt te strak en technisch naar schadevergoeding. Wij vinden dat je ruimhartig en eerlijk moet vergoeden.

'Bovendien willen we meer aandacht voor de veiligheid. Een ondernemer werkt vaak boven de mestkelder, de koeien lopen erboven. Je moet er toch niet aan denken dat alles instort door de aardbevingsproblematiek?'

De gaswinning gaat stoppen. Hoe staan de bedrijven er over tien jaar voor?

'Ik hoop dat het gebied dan tot rust is gekomen. Heel wat jaren terug protesteerden boeren samen met inwoners bij het gemeentehuis in Loppersum. Zij werden niet rechtvaardig behandeld. Er is in de loop van de jaren veel gebeurd als het gaat om schadeherstel en vergoedingen. Niet iedereen is tevreden. Boeren kijken terug op een vervelende periode. Maar ik hoop dat ze over een tijd ook inzien dat de kansen voor de sector goed zijn benut.'