Aad Straathof verruilt melkvee voor kudde Lakenvelders

Reportage Melkvee Bert Hartman 19 jan 2021 om 13:00uur

'Vanaf vandaag ben ik voormalig melkveehouder. Economische en ergonomische omstandigheden geven mij die nieuwe status.' Zo liet Aad Straathof in Leimuiden eind 2020 op LinkedIn weten dat hij een nieuwe weg is ingeslagen.

Aad+Straathof+verruilt+melkvee+voor+kudde+Lakenvelders

Straathof is net klaar met zijn vaste voerronde door de stallen. De ezels buiten krijgen eerst ook nog te eten en dan is het tijd voor een rondleiding over het veelzijdige bedrijf. De Zuid-Hollandse veehouder zit als bestuurder niet om woorden verlegen en geeft frank en vrij openheid van zaken over de nieuwe koers.

De keuze voor vleesvee is niet uit luxe geboren. Maar nu de knoop is doorgehakt, ziet Straathof weer een mooie toekomst voor zich, samen met zijn vrouw Petra. Teleurstelling heeft plaatsgemaakt voor optimisme en strijdvaardigheid.

In de stallen lopen de eerste Lakenvelders, het nieuwe gezichtsbepalende runderras op de Straat-Hof. Zij moeten straks zorgen voor de levendige stoffering van het polderlandschap, stelt de ondernemer. Met stro is aan de andere kant van de stal een aanlokkelijke speelkuil ingericht. 'Dit moet straks een spelparadijs worden voor de kinderen, een combinatie van spelen en leren. Het is een mooie taak om uit te leggen waar de agrarische sector voor staat en hoe het er op een boerenbedrijf aan toegaat.'

Rationeel wist ik dat ik het enige juiste besluit had genomen, maar toch kwam het hard aan

Aad Straathof, melkveehouder in Leimuiden

Boerenverhaal

Dat laatste is niet nieuw. Sinds de opening van de boerencamping een kwart eeuw geleden is er nauw contact geweest met de burger. 'Ook toen we hier nog twee melkrobots hadden staan, heb ik altijd dat boerenverhaal verteld. Bij de eerste kennismaking is er soms onbegrip, maar ik heb het altijd als mijn plicht gevoeld om uit te leggen waarom boeren de dingen doen die ze doen', laat Straathof weten.

De camping zorgt voor nauw contact met de burger. © Bert Hartman

Direct vertaald hebben de lage melkprijs en rugproblemen Straathof de laatste jaren verder in de nieuwe richting geduwd. 'Om mijn echtscheiding vijf jaar geleden netjes te regelen met mijn ex, heb ik een behoorlijke hap uit het bedrijf moeten nemen. Er is veel grond afgestoten en bijna de helft van de veestapel is destijds verkocht.'

Omdat de kosten niet navenant daalden met de gehalveerde melkopbrengsten, zocht Straathof zijn heil in extra recreatieve inkomsten. Zo investeerde hij in de inrichting van een koffiehuis, extra bed and breakfastlogies en een vergaderruimte. 'Ik ben trots op al die nieuwe voorzieningen. Maar ik denk dat door alle verbouwingen mijn rug nog meer is gaan protesteren. Het beheren van een melkveestapel werd ondoenlijk, om niet te zeggen onverantwoord.'

De dag dat de melkkoeien werden opgehaald, staat Straathof nog scherp op het netvlies. 'Ik wilde daar zelf bij zijn om het goed af te sluiten, maar was er fysiek amper toe in staat. En ook mentaal had het impact. De ijzige stilte na het wegvallen van het gezoem van de melkinstallatie. Rationeel wist ik dat ik het enige juiste besluit had genomen, maar toch kwam het hard aan om te beseffen dat ik definitief melkveehouder af was.'

Recreatie en educatie passen goed in polderlandschap. © Bert Hartman

Het krimpen van de veestapel biedt ook weer ruimte aan nieuwe kansen. Naast recreatieve activiteiten ziet Straathof die ook in het educatieve. 'Grote delen van het jaar hebben we hier gasten over de vloer. Zoals gezegd ben ik het gewend om uit te leggen wat we doen. Ik beleef daar ook plezier aan. Het is mooi om daar in deze fraaie agrarische omgeving nog meer uit te halen.'

Om die nieuwe functies goed te borgen, is Straathof in een vroeg stadium met de gemeente Kaag en Braassem in gesprek gegaan. Het afstoten van de melk en de bredere focus hebben ook gevolgen voor alle rechten en plichten op het bedrijf. 'Dat willen we graag vastleggen in een toekomstbestendig bestemmingsplan. Er moet hier ruimte blijven voor een goede bedrijfsvoering, met zorg voor de omgeving. Een fraai, open polderlandschap.'

Stamboekvereniging

Lakenvelders passen daar goed bij, verwacht Straathof. Zijn vrouw is ook enthousiast en is zelfs al bestuurlijk actief voor de stamboekvereniging. 'We moeten de veestapel helemaal opnieuw opbouwen. Een machtig mooie klus om te doen. We reizen er samen het hele land voor door.'

De camper op de parkeerplaats is dan ook niet van een gast, maar van het stel zelf. 'Elke zondag gaan we ermee op pad. Dat doen we al langer. Vaak bezoeken we collega's met een boerderijcamping om van elkaar te leren. En het helpt om het hoofd elke keer weer even leeg te maken.'

De overnachtingen in de camper elke week doen wonderen, zegt Straathof. 'Soms rijden we hier op maandagavond het pad alweer op, maar dan komen we de camper niet uit. Eén stap op het erf en het bedrijf regeert alweer. Het is een perfecte methode om afstand te nemen en weer op te laden voor de nieuwe week. Dat hebben we nodig, dat heb ik de afgelopen jaren zeker geleerd.'

Gedreven en met hart voor veenweiden

Bestuurlijk blijft Aad Straathof actief voor LTO Noord als themahouder Veenweiden. Vanuit zijn achtergrond als hoogheemraad bij het Hoogheemraadschap Rijnland heeft hij veel affiniteit met dat dossier. 'En ook al ben ik zelf geen melkveehouder, straks weet ik nog net zo goed als voorheen welke belangen er op de bedrijven spelen ten aanzien van bodemdaling en emissie van CO2. Ik wil oog houden voor de perspectieven en scherp letten op de koers die we moeten varen om de grote uitdagingen die er liggen effectief aan te gaan.' Er is veel geld beschikbaar voor het maatschappelijke thema van de bodemdaling, weet Straathof. 'Ik voel het als mijn verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat die middelen ook op de plek terechtkomen waar ze horen, omdat ze daar het meeste effect sorteren: bij de boeren. Ik zal eraan meewerken dat boeren worden gezien als deel van de oplossing met bijdragen die ertoe doen. Aan het milieu, de biodiversiteit en de leefbaarheid.'