Spintallergie leidt tot teelt potchrysant

Reportage Potplanten Hanneke de Jonge 16 dec 2020 om 13:00uur

De overstap van snij- naar potchrysanten bleek dé oplossing te zijn voor de spintallergie van eigenaar Hans van Leeuwen van Lionplant in Honselersdijk. Met de exclusieve Chrysanne richt hij zich vooral op de Oost-Europese markt.

Spintallergie+leidt+tot+teelt+potchrysant

Potchrysantenkwekerij Lionplant in Honselersdijk richt zich met Chrysanne-pluischrysanten op het hoogste kwaliteitssegment, met name in de Oost-Europese markt. 'Ik heb de snijchrysantenkwekerij in 2000 van mijn vader overgenomen', zegt Van Leeuwen.

'In eerste instantie kweekte ik troschrysanten. Om niet te hoeven uitbreiden, ben ik overgestapt naar de exclusievere pluischrysant, die ik met name aan de Russische markt leverde. Maar in 2005 kreeg ik allergieverschijnselen waarvan spint de oorzaak bleek te zijn. Omdat ik 80 procent van de tijd aan het oogsten was, liep ik de hele dag te snotteren en te niezen.'

Na een zoektocht naar alternatieven besloot de Zuid-Hollandse ondernemer proeven te gaan doen met geplozen potchrysanten, die tot dan toe alleen van juli tot oktober te koop waren. 'Ik was benieuwd of we zulke chrysanten ook jaarrond konden telen en of daar dan vraag naar was', legt Van Leeuwen uit. Na een jaar proefkweken besloot hij in 2009 de sprong te wagen.

Na veel praten met klanten weet ik dat de kwaliteit belangrijker is dan de prijs

Hans van Leeuwen, eigenaar van Lionplant

Investering van 1 miljoen euro

'De helft van mijn vakgenoten en mensen uit de handel zag er niets in, maar ik wilde toch doorzetten.' De ondernemer bouwde de kwekerij om met een teeltsysteem op tafels, wat een investering van 1 miljoen euro vergde. In de zomer van 2009 bracht hij de eerste potchrysanten op de markt, maar daar bleek niet echt vraag naar te zijn. Daarom besloot hij het over een andere boeg te gooien.

Het lukte Van Leeuwen om voor veredelingsbedrijf Beekenkamp hun nieuwe Chrysanne Nova Zembla exclusief als potchrysant te gaan kweken, zodat hij bij de marktintroductie vraag en aanbod in balans kon houden. Hij bracht de planten met drie stekken in een pot onder de merknaam Chrysanne op de markt.

Chrysanne Nova Zembla zit in het assortiment. © Thierry Schut

'In het begin vielen de prijzen voor de klok erg tegen doordat het aanbod te groot was. Maar langzaam nam de vraag toe, vooral vanuit Rusland. Maar wat ik ook deed, exporteurs bleven als een filter tussen mij en de markt zitten en vonden mijn planten te groot of te duur. Volgens hen wilden klanten de planten ook niet met open bloemen hebben, terwijl ik daar juist op stuurde omdat ik wilde dat ze eruit zagen als snijbloemen in een pot.'

Vertrouwen in concept

Van Leeuwen had zoveel vertrouwen in zijn concept, dat hij ermee doorging. Maar aan het eind van het jaar was er nog niet veel verbeterd. 'Ik besloot de regie in eigen hand te nemen en te stoppen met de klok. Dat was spannend, maar na een dag meldde de eerste koper zich al.'

In de jaren daarna leerde Van Leeuwen dat je niet moet kweken wat je niet kunt verkopen, zegt hij. 'Door veel te praten met mijn klanten merkte ik dat de kwaliteit veel belangrijker was dan de prijs en dat ik iets goeds te pakken had.' In 2010 schakelde Lionplant volledig over op de teelt van Chrysanne-potchrysanten.

Het steksteken gebeurt met een robot. © Thierry Schut

Voor de allergie was de overstap een uitkomst, Van Leeuwen kwam minder in aanraking met de planten. Maar daarnaast bleven spint en andere insecten weg vanwege de rustige manier van kweken. Ook voor zijn medewerkers bood de nieuwe teelt kansen. Waar ze voorheen alleen bezig waren met poten en oogsten, konden ze nu nieuwe en fysiek lichtere taken oppakken, zoals orderafhandeling.

Lid van telerscoöperatie

Van Leeuwen sloot zich in 2011 aan bij telerscoöperatie Decorum Plants & Flowers. 'Voor marketing in het buitenland zie ik daarin de kracht van het collectief. Door elkaar als collega's te steunen, hebben we een sterker en beter verhaal.'

De productie dreigde Lionplant in 2012 te ontgroeien. Van Leeuwen: 'Ik had drie opties: niets doen en de vraag afkappen, met als risico dat ik het alleenrecht op het kweken van Chrysanne zou verspelen, een tweede tuin aankopen, wat ik niet wilde, of samenwerken met een andere kweker. Die heb ik vijf jaar geleden gevonden in Personality Plant, een kwekerij die toen nog snijchrysanten produceerde.'

Eigenaar Marco Persoon heeft na de verkoop van zijn kwekerij in 2017 de teelt van de Chrysanne Grandezza overgedragen aan kwekerij Van Schie, ook in Honselersdijk. Sinds 2019 is Persoon bij beide kwekerijen in dienst als teeltadviseur.

Wauweffect weg

'In 2017 leek de populariteit voor de Chrysanne-pluischrysant af te vlakken', zegt Van Leeuwen. 'Het wauweffect was weg en daarom wilde ik graag langer houdbare planten met grotere en vollere bloemen die nog verder zouden uitgroeien bij de klant.'

Zo kwam de ondernemer bij Dümmen Orange terecht, die de Nova Zembla Next voor hem ontwikkelde die hij dit jaar op de markt heeft gebracht. '2020 is vanwege corona geen goed jaar om te vergelijken, maar het is mijn overtuiging dat innovatie nodig blijft om de markt vast te houden.'

Gekleurde chrysant is voor Duitse retail

Op de 2,2 hectare van Lionplant is de jaarlijkse productie 1,4 miljoen potten in de maten 10,5 en 13 centimeter. Het Chrysanne-assortiment bestaat uit de Nova Zembla in acht kleuren, de Supernova in vier kleuren en de Grandezza in zes kleuren. Het hele assortiment is ook verkrijgbaar als Make-Upz, een variant waarop Greencre8 uit Honselersdijk natuurlijke kleurstoffen in vier kleuren aanbrengt. Deze planten zijn vooral bestemd voor Duitse retailketens met een jaarproductie van tussen de 400.000 en 500.000 stuks. Lionplant heeft drie vaste medewerkers, in drukke periodes aangevuld met een tot twee uitzendkrachten. Het steksteken gebeurt met een robot, evenals het op afstand zetten van de planten na ongeveer drie weken. De totale teeltduur is zestig tot zeventig dagen, waarna de bloeiende planten automatisch in containers naar voren rijden. Een robot raapt ze uit en zet ze in een afleversysteem, nadat een camera ze heeft gesorteerd. De omzet van het bedrijf is 2,5 miljoen euro op jaarbasis.