Noord-Holland wil Natuurnetwerk Nederland in 2027 afronden

Zo'n 90 procent van het Natuurnetwerk Nederland in Noord-Holland is ingericht. Gedeputeerde Esther Rommel wil het proces versnellen met een optimale begrenzing van natuur via zorgvuldige gebiedsprocessen. 'Vooral door het beschikbaar krijgen van gronden voor de omzetting naar natuur met een volledige schadeloosstelling voor eigenaren en pachters van gronden die nodig zijn.'

De financiële compensatie maakt het eenvoudiger om andere keuzes te maken

Esther Rommel, natuurgedeputeerde (VVD) in Noord-Holland

U lijkt redelijk overtuigd van de slagingskans.

'Dat ben ik ook. We gaan deze klus in zeven jaar klaren. We geven hiermee duidelijkheid aan agrarische ondernemers met een bedrijf in of bij een Natura 2000-gebied. Door andere opgaven, zoals stikstof en bodemdaling, leven veel ondernemers in onzekerheid over hun perspectieven. Ze kunnen geen kant op, omdat uitbreiding dicht bij natuur onmogelijk is. We gaan met alle betrokkenen individueel in gesprek. Dit vraagt om maatwerk. Samen zoeken we naar de beste optie, zodat ze er financieel niet onder hoeven te lijden.'

Hoeveel geld is hiervoor beschikbaar?

'De kosten voor de afronding van het Natuurnetwerk Nederland worden ingeschat op 500 miljoen euro, waarvan nu 200 miljoen euro beschikbaar is. Verder heeft het Rijk afgelopen voorjaar 3 miljard euro aan nieuwe middelen beschikbaar gesteld voor het versterken en verbeteren van de natuur in Nederland, waaronder afronding van het Natuurnetwerk Nederland. Dit najaar wordt duidelijk welk deel voor Noord-Holland beschikbaar komt. Zelf zijn we van plan om dit najaar aanvullende middelen beschikbaar te stellen.'

Welk deel van het budget is aankoop en wat schadeloosstelling?

'Dit verschilt per aankoop en is nog niet uit te splitsen. Volgend jaar wordt een uitvoeringsplan Natuurnetwerk Nederland opgesteld, waarin opgave en budgetverdeling scherper zijn aan te geven. De schadeloosstelling is gebaseerd op de principes van de onteigeningswet en zorgt ervoor dat de grondeigenaar financieel dezelfde positie behoudt. Onderdelen van de schadeloosstelling kunnen zijn: vermogensschade, inkomensschade, verhuiskosten en deskundigenkosten.'

Is becijferd om hoeveel bedrijven het gaat?

'Er is een inschatting gemaakt op basis van de te verwerven restantopgave. Tussen de 150 en 200 grondeigenaren hebben minimaal 5 hectare aan grondbezit in het Natuurnetwerk Nederland. We verwachten dat dit grotendeels gaat om agrarische ondernemers. Met hen zal worden onderhandeld, voor een deel van hen op basis van volledige schadeloosstelling.'

De Ecologische Hoofdstructuur begon op basis van volledige vrijwilligheid. Nu is er sprake van dwang. Is de overheid hierin wel betrouwbaar?

'Bij de start van de EHS is de insteek van vrijwilligheid gecommuniceerd, maar met als doel om het natuurnetwerk te realiseren. Met deze strategie wordt een einde gemaakt aan de onduidelijkheid van de afgelopen jaren. Volledige schadeloosstelling kan een stimulans zijn om vrijwillig over te stappen. De financiële compensatie maakt het eenvoudiger om andere keuzes te maken, ook in combinatie met factoren zoals bedrijfsopvolging, ongunstige ligging, beperkte uitbreidingsmogelijkheden en nieuwe regelgeving. Dit is de duidelijkheid die de ondernemers verdienen.'

Kan de provincie garanderen dat de grenzen daarna vastliggen en er dus niet opnieuw bufferzones langs de randen worden ingesteld?

'We richten ons op realisatie van het Natuurnetwerk Nederland. Daarin zijn de huidige begrenzingen het vertrekpunt. Met een optimalisatie van het Natuurnetwerk Nederland kunnen grenzen soms worden verlegd zonder dat daarbij het natuurnetwerk groter wordt. Het begrenzen van bufferzones langs de randen van het Natuurnetwerk Nederland is geen provinciaal beleid.'