Benedictus: 'Veenweideboer niet aan ketting met peilmaatregelen'

Interview Friesland Tienke Wouda 04 nov 2020 om 12:00uur

De landbouw in Friesland gaat veenweideboeren niet aan de ketting leggen met heftige peilmaatregelen als er geen geld is voor goede compensatie van grond en maatregelen voor de landbouw. Hiermee reageert voorzitter Geart Benedictus namens zeven landbouwpartijen op het nieuwe ontwerp-Veenweideprogramma 2021-2030 dat woensdag is gepresenteerd.

Benedictus%3A+%27Veenweideboer+niet+aan+ketting+met+peilmaatregelen%27

Wanneer is de georganiseerde landbouw bij het nieuwe veenweideplan betrokken?

'We zijn vanaf 2016 tot begin dit jaar betrokken bij allerlei plannen en pilots. Het nieuwe veenweideplan is geschreven door drie overheden. Gedeputeerde Douwe Hoogland (PvdA), wethouder Roel de Jong (PvdA) van gemeente De Fryske Marren en dagelijks bestuurder Jan van Weperen van Wetterskip Fryslân zijn aan het schrijven gegaan. De landbouw heeft een paar keer op het plan mogen reageren.'

De politiek ziet de landbouw als rupsje-nooit-genoeg

Geart Benedictus, voorzitter van de groep van zeven landbouwpartijen in de veenweide

Wat vond u van de eerste versie van het plan?

'Die kwam in mei en zag er beroerd uit. Een kolossaal plan, generiek beleid voor 80.000 hectare met jaarrond een slootpeil van 20 centimeter onder het maaiveld. Het gebied zou niet alleen veel te nat worden, er was ook veel te weinig geld om boeren hiervoor te compenseren. Het ging om een ruwe berekening, die in de verste verte niet klopte.'

De onderhandelingen over een meer landbouwgericht plan verliepen stroef.

'De politiek ziet de landbouw als rupsje-nooit-genoeg. Ze hebben ons al uitgekleed, nu vraag ik om een broek en een hemd. De planmakers vinden dat ze voor de landbouw op de knieën moeten. Het is oneerlijk, maar dat is de politiek.'

Het plan is aangepast. Hoe kijkt u er nu naar?

'De onderhandelingen zijn gestaakt op een streefpeil van 40 centimeter onder maaiveld. Maar ook dit zal leiden tot beperking in grondgebruik. En er is nog steeds te weinig geld om boeren te voorzien van vervangende grond. Er is op dit moment ruim 65 miljoen euro beschikbaar en dat is al niet voldoende voor de aanpak van de Hege Warren en het gebied Aldeboarn-de Deelen waar al pilots zijn gestart. Wij gaan daarom ook niet akkoord met de gebiedsaanpak in andere gebieden. Je gaat toch ook niet een huis bouwen als je geen geld hebt voor een dak?

'Waar het plan ook in tekortschiet, zijn de bodemmaatregelen, bijvoorbeeld het vastleggen van koolstof. Op het verbeteren van de bodemkwaliteit moet meer worden ingezet. Dat is goed voor de boer, de biodiversiteit en het klimaat.

'De PvdA heeft het trouwens slim gespeeld door de aanpak van veenweide, regionaal, landelijk en Europees op elkaar af te stemmen, zoals het plan om het veenweidegebied te bestempelen tot Nationaal Park.'

Wat is de grootste zorg voor de boeren?

'De onzekerheid. Waar stappen ze in? Als de grond wordt vernat, tast dat hun vermogen, hun bestaansrecht aan. Hoe gaat dat uitpakken? Daarom is het goed dat een onafhankelijke groep van deskundigen meekijkt naar verdienmodellen voor agrarisch ondernemers in het gebied.'

Het veenweideplan ligt binnenkort ter inzage voor inspraak. Provinciale Staten moeten er daarna ook nog over besluiten. Wat verwacht u?

'Het kan spannend worden. De landbouw heeft een troefkaart in handen. Zonder medewerking van de boeren wordt het veenweideplan niet gerealiseerd. Zonder de boeren hebben we geen prachtig landschap. Landboumminister Carola Schouten heeft in haar Kamerbrief over de veenweide het grote belang van de grondeigenaren ook nog eens benadrukt.'