Pionier Mosselman overtuigt gedeputeerde

Mosselman had tot 2017 een gangbaar akkerbouwbedrijf in Ooltgensplaat op Goeree-Overflakkee. Samen met een collega beteelde hij 160 hectare. 'Dat paste eigenlijk niet bij mij, maar dat wist ik toen nog niet', vertelde hij aan de gedeputeerde. Ze was met een klein gezelschap op het bedrijf, onder wie wethouder Tea Both van Goeree-Overflakkee en voorzitter Frank van Oorschot van LTO Noord-afdeling Goeree/Overflakkee.

'Als gangbare akkerbouwer zit je in een bepaald systeem en een bepaalde manier van denken', zei Mosselman. Hij besloot daaruit te stappen en zijn bedrijf drastisch om te gooien. Hij verkocht grond op afstand en investeerde de opbrengst in de omschakeling van de 45 hectare bij zijn bedrijf. 'Daardoor kan ik nu hier langetermijnkeuzes maken.'

Tegelijk aanpassen

De akkerbouwer paste en past zijn bedrijfsvoering niet stap voor stap aan, maar vrijwel alles tegelijk in een paar jaar. Het bedrijf zit nu in een traject van omschakeling naar biologische landbouw. Hij is dit jaar gestart met strokenteelt en hij werkt met een systeem van vaste rijpaden. Hij moet veel pionieren. Vooral met strokenteelt is nog nauwelijks ervaring in Nederland. 'Door het te doen, leer je het snelst', stelt hij.

Wageningen University & Research is begonnen met onderzoek naar strokenteelt, maar Mosselman wacht daar niet op. 'Op proefbedrijven moet alles wetenschappelijk verantwoord zijn. Maar strokenteelt is zo complex, dan kan het wel 25 jaar duren voordat alles duidelijk is. Het moet gewoon sneller.'

Snel handelen

De pionier schakelt en handelt snel. Veel overheden, onderzoeksinstellingen, adviseurs en collega's laten zich daarom graag informeren over zijn ideeën en ervaringen.

Behalve met de overschakeling op een nieuwe teeltsysteem en het handelen van alle belangstelling is de akkerbouwer ook bezig met de korte keten. Want in zijn ogen is het kernprobleem dat de verbinding tussen de voedselproducent en de consument weg is. Door de keuzes die consumenten maken, boert de huidige landbouw achteruit, stelt hij.

Verbinding met consument

De landbouw levert grote prestaties, maar dat heeft ook negatieve effecten, zoals minder biodiversiteit, afnemende bodemkwaliteit en steeds kleinere marges. De akkerbouwer besteedt daarom ook veel aandacht aan open dagen en het ontvangen van scholen om de verbinding met de consument weer te herstellen.

Ook met de korte afzetketen wil Mosselman de verbinding met de consument herstellen. 'Wij zoeken naar korte ketens, zodat wij weten wie onze producten nuttigen en de consumenten weten dat wij hun voedsel verbouwen, op een duurzame manier.'

Ingewikkeld en tijdrovend

Maar afzet via een korte keten is veel ingewikkelder en tijdrovender dan leveren aan grote afnemers in een lange keten, heeft de ondernemer gemerkt.

'Voor grote afnemers ben ik klein, maar voor de korte keten ben ik groot. Bij grote afnemers oogst ik veel gewassen in kuubskisten, die het erf af gaan als ze vol zijn. In de korte keten moet je veel kleinere hoeveelheden opslaan, verpakken en leveren. Dat is veel meer werk. De kostprijs daarvan is twee keer de kostprijs van een lange keten, waarin je grotere hoeveelheden levert.'

Veel kosten

Het traject waar Mosselman nu in zit, kost veel tijd en geld. Hij investeerde alleen al 7,5 ton in machines die geschikt zijn voor strokenteelt.

'De kosten gaan enorm voor de baat uit. Het valt niet mee met de kosten van arbeid en mechanisatie. Er zijn diverse partijen die vertellen dat het wel meevalt, maar als je dat doet, help je de verandering om zeep.'

Interesse van investeerders

De akkerbouwer is blij dat hij een investeerder heeft gevonden. 'Dat was een van de momenten die me het meest lucht gaf. Het is iemand met geld die zei: 'Ik snap het niet allemaal, maar ik vertrouw het. Ga maar aan de slag.' Ook andere investeerders toonden al interesse. Op de open dag van afgelopen zaterdag kwamen er spontaan nog twee op bezoek.

'Over vijf jaar is dat kostprijsverschil met gangbaar wel kleiner', opperde een bezoeker. 'Stel dat dit zo is, dan is nog een meerprijs nodig', stelde Mosselman. 'Waarom zouden collega's er anders mee beginnen?'

Korte lijntjes

Het enthousiaste verhaal van de Zuid-Hollandse akkerbouwer overtuigde de gedeputeerde. Van de gemeente kreeg hij al medewerking. Hij deed ook al mee aan enkele projecten waar de provincie geld in steekt. 'Wat verwacht je nog van de provincie?' vroeg Bom. Mosselman: 'Het is al belangrijk dat er korte lijntjes zijn.'