De politieke erfenis van Phil Hogan

Eurocommissaris Phil Hogan van Handel stapte op wegens het schenden van de coronaregels in zijn eigen Ierland. Wat betekent zijn vertrek voor de Europese landbouw?

Hogan had samen met tachtig andere Ierse hoogwaardigheidsbekleders een diner bijgewoond waar de coronaregels niet werden gehanteerd. Toen bleek dat de Eurocommissaris zich ook niet aan reisbeperkingen had gehouden, viel voor hem het doek. Eerder stapten ook de Ierse landbouwminister Callaery (die er pas 5 weken zat!) en een senator op: ze waren aanwezig geweest op hetzelfde diner.

Voor de Europese Commissie is het vertrek van deze commissaris een flinke aderlating. De Europese Commissie neemt afscheid van een ervaren rot in het vak. Hogan was jarenlang commissaris, eerst op landbouw en later op handel. Hij was invloedrijk en kreeg onder andere te dealen met grote problemen bij de Wereldhandelsorganisatie, sterk veranderende geopolitieke belangen en de brexit.

Export vraagt om sterke opvolger

Als landbouwexporteur heeft Nederland een sterke commissaris op handel nodig. De brexit blijft een punt van zorg. Zo'n 10 procent van de Nederlandse agrarische uitvoer gaat naar het Verenigd Koninkrijk. Naast een grote afzet binnen de EU, gaan veel hoogwaardige Nederlandse producten de hele wereld over. Ons land is relatief klein en heeft in de veranderende wereld ontzettend veel baat bij een sterk Europa.

Misschien wel net zo bepalend voor de Europese landbouw is de politieke erfenis van Hogan. In 2018 presenteerde hij hervormingsvoorstellen voor het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Hogan streed voor een brede agenda; met aandacht voor de sociale, ecologische en economische aspecten van duurzaamheid. Dit was een agenda die veel boeren, mij incluis, aansprak. Hoewel het succes van zijn voorstellen afhangt van de uitvoering ervan, klopte de basis.

Ook als handelscommissaris voelde Hogan zich betrokken bij de Europese boeren. Via bronnen rond de commissie begrijp ik dat hij ook in die functie hard vocht voor een sterke landbouwsector. Dat hij zich meer dan eens inzette voor zijn erfenis, het GLB na 2020. Zo wilde hij voorkomen dat bij de Green Deal alles ondersneeuwde en boeren die al veel veranderingen hebben doorgemaakt, weer in onmogelijke situaties zouden terechtkomen.

Wie Hogan gaat vervangen is onbekend, maar een ding is zeker: de Europese landbouw is een politiek zwaargewicht aan de meest bepalende tafel van de Europese Commissie kwijtgeraakt.