Corona schudt afzetkanalen sierteelt flink op

De impact van het coronavirus op het consumentenkoopgedrag in binnen- en buitenland én op de omzetontwikkeling van bloemen en planten binnen retail is fors, blijvend én variabel, duidt veiling Royal FloraHolland.

In de laatste updates van Team Retail Services schetsen de marktspecialisten van 's werelds grootste coöperatie een gemengd beeld, waarin ze ervaringen uit de kredietcrisis, tussen 2008 en 2014, koppelen aan de huidige marktsituatie.

Consumentenvertrouwen

Het consumentenvertrouwen bleek op het dieptepunt van de coronacrisis in maart gedaald tot een niveau van -31. In juli klokte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) deze belangrijke graadmeter op -26. Op dit moment is het niveau weer verder verslechterd tot -29.

Daarmee ligt het consumentenvertrouwen in augustus ver onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar (-6). Dit bereikte in januari 2000 de hoogste stand ooit (36). Het dieptepunt werd genoteerd in maart 2013 (-41).

Minder pessimistisch

'Dit geeft aan dat consumenten over de economie in de komende twaalf maanden nog steeds negatief zijn', zegt Nadja Kuptsova van Royal FloraHolland Team Retail Services. 'Ondernemers zijn minder pessimistisch. Het ondernemersvertrouwen is aan het begin van het derde kwartaal sterk toegenomen tot -19,3, tegen -37,2 in het vorige kwartaal.'

Grootbanken verwachten dan ook dat na een kortstondige diepe economische recessie in de eerste twee kwartalen van 2020 in het derde kwartaal de consumptie weer wat zal stijgen.

Herhaling van zetten

In het vierde kwartaal wordt een 'tweederonde-effect' van corona verwacht met toenemende werkloosheid en lage investeringsbereidheid die gaan leiden tot een nieuwe korte economische terugval.

'We denken dat we tegen het tweede kwartaal van 2021 een stabiele herstellende lijn gaan noteren', voorziet Sandra Phlippen, hoofdeconoom bij het Economisch Bureau van ABN Amro.

Kredietcrisis

In de kredietcrisis tussen 2008 en 2014 zag Royal FloraHolland dat bij 40 procent van de Nederlandse bevolking de bestedingen aan bloemen en planten daalden met 30 procent en de aankoopfrequentie ongeveer halveerde.

'Naar onze verwachting zal de geschiedenis zich gaan herhalen', denkt Kuptsova. 'Met vergelijkbare ontwikkelingen in de eerste twee kwartalen, een korte opleving in het derde kwartaal en ook in het vierde kwartaal dalingen in bestedingen en aankoopfrequenties.'

Nieuwe gewoontes ontwikkelen

Maar de te verwachten dalende bestedingen en lagere aankoopfrequenties op basis van eerdere ervaringen in de kredietcrisis zullen deels worden opgevangen door de zomervakantie thuis, langer thuiswerken in het najaar en de ontwikkeling van nieuwe gewoontes.

Precorona kocht een grote groep Nederlanders voor de gezelligheid namelijk ongeveer eenmaal per maand een bosje bloemen, zo'n 30 procent van de Nederlandse bevolking.

Meer thuisblijven

Omdat we nu meer thuisblijven, zal deze consumentengroep naar verwachting vaker op zoek gaan naar bloemen en planten om hiermee sfeer in huis te halen. 'Dit biedt zeker een kans voor omzetgroei.'

Een andere feit is dat bloemisten nu nieuwe doelgroepen bereiken die voor de coronacrisis nauwelijks bloemen kochten omdat ze nooit thuis waren en hiervan de toegevoegde waarde niet zagen.

Een laatste nieuwe gewoonte is dat mensen nog vaker dan voorheen een bloemetje kopen voor hun dierbaren omdat die op afstand zijn. Vaak online. 'Vanuit de vorige crisis is bekend dat dergelijk nieuw gedrag gedeeltelijk blijft hangen, ook als de situatie weer verder verbetert', schetst de retailexpert.

Omzetderving online

De vraag is wel of bloemisten in staat zullen zijn om deze behaalde groei in onlineverkoop de komende tijd te behouden. 'Naar onze mening gaat dit de meeste bloemisten niet lukken', denkt Kuptsova.

'Mensen gaan weer zelf naar de winkel. Daarbij kunnen we dus een tegengestelde beweging verwachten: onlineverkopen lopen terug, verkopen in fysieke winkels stijgen.'

Verschuiving

Daarnaast willen mensen hun dierbaren weer vaker zelf bezoeken en wordt de noodzaak minder om hun door een online boeketje een hart onder de riem te steken. 'De eerste signalen over een verschuiving van online naar fysiek horen wij van bloemisten al terug.'

Deze ondernemers kunnen proberen de onlineverkopen vast te houden door het aanbieden van waardetoevoegende activiteiten zoals abonnementen, duidt Team Retail Services. 'Hierbij zijn creativiteit, een continue productkwaliteit en een goede bloemist-klantrelatie essentieel.'

Lokale bloemist steunen

Ee ander mogelijk blijvend effect uit de afgelopen periode is dat consumenten hun lokale bloemist wilden steunen. 'De toch al opkomende trend 'local for local' gaat zich hiermee misschien verder versterken.'