Dirk Duijzer: 'Aardappelketen moet meer verbonden zijn'

De aardappelsector moet de komende jaren meer aandacht schenken aan kringlooplandbouw. Volgens Duijzer vraagt dat om een systematiek waarbij verschillende partijen in de aardappelketen van elkaar weten wat ze doen, zodat het beter op elkaar aansluit.

'Bij een gesloten keten weet je wat je met elkaar doet. Nu is dat nog te vrijblijvend', zei Duijzer woensdag tijdens de online Aardappeldemodag. Hij vindt het belangrijk dat de regering voor deze innovatie voldoende geld beschikbaar stelt.

Lastig

Volgens Duijzer is aandacht voor kringlooplandbouw in de aardappelsector belangrijk, maar is het wel lastig om de kringloop sluitend te krijgen. 'Aardappelen telen kan niet zonder verliezen, maar we moeten de milieugebruiksruimte wel zo klein mogelijk zien te houden.'

Kennis en innovatie zijn daarbij belangrijk. Duijzer is daarom blij dat van de 66 projecten waarvoor BO Akkerbouw dit jaar geld beschikbaar stelt, meer dan de helft met aardappelen te maken heeft.

Export

Bij meer aandacht voor kringlooplandbouw kan export van landbouwproducten gewoon doorgaan, vindt Duijzer. 'Zaaizaad en pootgoed kunnen de grootste afstand afleggen, want het zijn hoogwaardige producten. Die kun je goed kwijt en leveren het meeste rendement op. Bulk ga je niet ver exporteren, niet naar bijvoorbeeld China.'

Hij wijst erop dat Europa voor Nederland qua export het belangrijkste speelveld is. 'Zo'n 80 procent van de export blijft in Europa. Met een vrachtwagen op één dag 800 kilometer rijden. De 20 procent zijn specialties.'

Eisen en regels

De aardappelteelt is belangrijk voor de Nederlandse akkerbouw. Maar de sector staat onder druk door eisen op het gebied van duurzaamheid en regels van de overheid.

Directeur Dick Hylkema van de Nederlandse Aardappel Organisatie (NAO) wijst erop dat de weerbaarheid van de aardappelsector van groot belang is. 'We moeten bestand zijn tegen onverwachte gebeurtenissen. De coronacrisis geeft aan dat dit keihard nodig is.'

Weerbaarheid

In het begin van de coronacrisis was het amper mogelijk om de schappen in de supermarkten gevuld te houden met aardappelen. Tegelijk viel de afzet van frites in de horeca weg. Wel is er relatief veel geëxporteerd naar Afrika, zegt Hylkema. 'De weerbaarheid van de sector is belangrijker dan we voorafgaand aan de coronacrisis hadden kunnen bedenken.'

De NAO-directeur is blij dat de Nederlandse aardappelketen goed georganiseerd is en tijdens de coronacrisis met één stem, gecoördineerd door BO Akkerbouw, de overheid heeft kunnen benaderen. Hij vindt de Nederlandse aardappelsector ijzersterk en die moet in de wereld aan top blijven staan.

Daarvoor zijn onderzoek en kennis op alle onderdelen in de keten nodig. De complexiteit vraagt volgens Hylkema om een juiste afstemming in de sector.

Kennisland

Volgens Louise Fresco van Wageningen University & Research is Nederland een kennisland, vooral bij de aardappelteelt. 'Nederland heeft de meeste kennis ter wereld, maar blijft dat ook zo? Dat is niet vanzelfsprekend.'

Precisielandbouw, genetica en teeltsystemen zijn volgens Fresco belangrijk. 'We moeten samen werken aan een duurzame en weerbare aardappelteelt. Onderzoek en de toepassing daarvan zijn belangrijk.'

Verbeteringen

Fresco verwacht de komende jaren verbeteringen op het gebied van genetica en meer aandacht voor circulaire landbouw. Wat de grote veranderen zullen zijn, is nog onzeker. Gaan we meer aardappelen telen voor inhoudstoffen? 'Onderzoek is daarbij belangrijk. We moeten vragen samen oplossen.'