Akkerbouw werkt aan weerbare teelt op zand

Dat voornemen vraagt om een integrale aanpak die een robuust teeltsysteem met weerbare planten centraal stelt, stellen de initiatiefnemers. In de komende vier jaar wordt binnen de publiek-private samenwerking (PPS) 'Integrale aanpak gewasbescherming voor de akkerbouw op zand' gewerkt aan praktische maatregelen, specifiek voor telers op zandgronden.

De teeltmethode voor akkerbouw op zand kan op onderdelen wezenlijk verschillen van teelten op andere grondsoorten. Mede daarom is in februari PPS 'Integrale aanpak gewasbescherming voor de akkerbouw op zand' officieel van start gegaan.

Vergelijkbaar project op kleigrond

Op kleigrond loopt een vergelijkbaar project op initiatief van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De PPS wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research (WUR) op initiatief van Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw en in samenwerking met dertien andere private partijen.

Gedurende de periode 2020-2023 wordt kennis verzameld voor een integrale aanpak voor de akkerbouw op zandgronden. Kennisinstellingen, veredelings- en teeltbedrijven, toeleveranciers en adviesorganisaties zetten samen concrete stappen richting een robuust teeltsysteem.

Omslag nodig

'Gewasbescherming in de breedste zin is onderdeel van dit systeem', vertellen akkerbouwers Dirk Jan Beuling en Edwin Michiels, beide lid van de PPS-stuurgroep. 'Maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor nieuwe technologieën die schadelijke emissies terugdringen.'

In de visies Kringlooplandbouw en Gewasbescherming is het landbouwministerie duidelijk over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen: 'Deze middelen zijn van belang voor een goede oogst, maar de afhankelijkheid ervan en de kwetsbaarheid van het huidige systeem, maken dat een omslag nodig is.'

Dat sluit aan bij het Actieplan Plantgezondheid dat BO Akkerbouw in 2018 heeft gepresenteerd. Daarin wordt onder meer gesproken over beperking van de emissies naar het milieu en nagenoeg residuvrije akkerbouwproducten in 2030.

Integrale aanpak

Rentabiliteit op de korte en lange termijn blijft daarbij leidend. 'Door het centraal stellen van weerbare planten en teeltsystemen kunnen wij als telers stappen zetten richting de realisatie van deze ambitie', aldus Beuling en Michiels.

Dat vergt volgens Marleen Riemens van WUR een integrale aanpak. 'Niet alleen van de gewasbescherming, maar van de bedrijfsvoering als geheel. De natuurlijke omgeving, bodem, waterbeheer en bemesting zijn immers mede bepalend voor een al dan niet gezond gewas. Gewasrotatie en keuze uit weerbare rassen zijn belangrijke elementen voor een duurzaam teeltsysteem.'

De daarvoor benodigde kennis voor akkerbouwteelten op de zandgronden wordt ontwikkeld via de recent gestarte PPS. Integrated Crop Management vormt de basis van dit project. 'Hierin staat de samenhang van de hele bedrijfsvoering centraal. Thema's als gewasrotatie, weerbare rassen, bodembeheer, monitoring in het seizoen en gerichte bestrijding zijn daar uiteraard onderdeel van.'

2,8 miljoen euro

In verschillende deelprojecten komen deze aspecten aan de orde. Er wordt kennis ontwikkeld die ingezet kan worden om praktische handvaten te geven bij het ontwikkelen en uitbouwen van beslissingsondersteunende systemen voor akkerbouwers. Dat gebeurt op initiatief van BO Akkerbouw.

De samenwerkende partners zijn: Stichting IRS, Agrifirm, Artemis, CZAV, Lamb Weston, Geersing Potato Specialist, Cebeco Agrochemie, Oro Agri, Bayer, Syngenta, UPL, Ecostyle Professional en HZPC.

Het landbouwministerie levert een financiële bijdrage via de Topsector Agri & Food. De komende vier jaar wordt er in totaal via collectieve onderzoeksgelden en publieke gelden bijna 2,8 miljoen euro geïnvesteerd in dit project voor een robuuste akkerbouwsector.