Dutch Farmer Solutions test mestverwerker in Spanje

Reportage Varkens Arie Meijer 03 apr 2020 om 09:25uur

De start-up Dutch Farmer Solutions (DFS) zegt de oplossing te hebben voor het CO2- en stikstofprobleem in Nederland. De installatie wordt sinds 2017 uitgebreid getest in Spanje. De eerste Nederlandse installatie is deze zomer klaar.

Sinds april 2017 wordt de biologische mestverwerkingsinstallatie van Dutch Farmer Solutions (DFS) getest in Spanje op een varkensbedrijf in Tauste, 65 kilometer van Zaragoza. De installatie staat bij een bedrijf met 1.100 zeugen. Het systeem staat in Spanje vanwege de betrokkenheid van de uitvinder van het systeem. Joaquin Mons bedacht de installatie in samenwerking met de Universiteit van Cartagena in een zoektocht naar biologische mestverwerking.

De personen achter de Nederlandse start-up DFS raakten gefascineerd door de werking van de installatie, toen ze in 2017 met de uitvinder in contact kwamen. Dat resulteerde in de huidige proefinstallatie bij het varkensbedrijf in Tauste.

Zes bassins

De mestverwerkingsinstallatie is gesitueerd naast de boerderij. Daar worden eerst de dikke fractie en de dunne fractie van elkaar gescheiden. Wat opvalt, is een groot onafgedekt geurloos 'technisch' bassin. Van daaruit gaat de mest via vijf aan elkaar gekoppelde bassins naar een groot overloopbassin. Binnen zeven tot elf dagen wordt mest omgezet in water.

Als je in de mest roert, gaat het stinken heb ik altijd geleerd, maar hier ruik je helemaal niks

John Wijdeven, varkenshouder in Uden

DFS zegt dat met het systeem ook het dierenwelzijn verbetert. Bij de gehanteerde werkwijze wordt de mest dagelijks uit de stal verwijderd. Ammoniakvorming wordt daardoor geminimaliseerd.

Micro-organismen

Het succes van de mestverwerkingsinstallatie zit volgens directeur Erwin de Groot van Dutch Farmer Solutions in het gebruik van micro-organismen in de mest om de dunne fractie af te breken. De enzymen werken als katalysator en worden toegevoegd aan de dunne fractie in het technische bassin dat 5 meter diep is.

Na verloop van tijd komt de fractie omhoog en wordt het met een pomp naar de eerste bassin van de installatie gestuurd. Daar wordt de fractie door roeren homogeen. Als dat proces is voltooid, gaat de substantie naar het tweede bassin waar het wordt belucht. In dit bassin zetten de micro-organismen ammonium om in nitraten.

De installatie gezien vanuit de lucht. © DFS

In het derde bassin vindt de denitrificatie plaats. Doordat de micro-organismen geen zuurstof krijgen, gebruiken ze het nitraat als zuurstofbron. In dit proces komt stikstofgas vrij. Vervolgens gaat het door naar het volgende bassin waar de massa opnieuw wordt belucht. De nog aanwezige bacteriën sterven daar, omdat ze geen voeding meer hebben. Ze zakken in deze bak naar de bodem en vormen daar een biomassa.

Decanteren

In het vijfde bassin zit een decanter. De vloeistof wordt op 2 meter diepte naar binnen gebracht. De zwaardere delen zakken naar de bodem en worden afgevoerd naar stap één. De schone delen lopen over in een reservoir.

Het schone water dat in het reservoir stroomt, is volgens DFS worden te gebruiken. Bijvoorbeeld voor irrigatie, de schoonmaak van stallen of het kan worden afgevloeid naar het riool. De mensen van DFS claimen dat door de installatie de stikstofuitstoot met 90 procent vermindert en de CO2-uitstoot met 95 procent afneemt.

Verrast

Varkenshouder John Wijdeven uit Uden is een van de varkenshouders die bij de mestverwerkingsinstallatie in Spanje komen kijken. Hij is verrast wat hij daar aantreft. 'We staan tussen twee mestbassins en je ruikt niets. Als je in de mest roert, gaat het stinken heb ik altijd geleerd, maar hier ruik je helemaal niks.'

De Brabantse ondernemer houdt 6.500 vleesvarkens. Hij is een van de ondernemers waar dit jaar een proefinstallatie wordt gebouwd. De tweede installatie komt bij een varkenshouder in Ysselsteyn. Een derde wordt gerealiseerd bij een melkveehouder in Alphen.

Twee varkenshouders bekijken een reservoir. © Arie Meijer

Wijdeven verwacht dat het systeem moet worden aangepast voor de Nederlandse markt. 'In Nederland moet alles worden afgedekt. Daar komt bij dat dit zeugenmest is en ik vleesvarkens heb. Ik ben benieuwd wat het verschil in geur gaat zijn. Ook moet de installatie bij mij compacter gebouwd worden, omdat ik niet veel bouwgrond meer heb en mijn bouwblok vol zit.'

Technische metingen

DFS heeft metingen laten verrichten op de proefboerderij in Spanje. Het bedrijf heeft rapporten in handen van het Spaanse bureau EQA en Eurofins. Daarnaast is TNO ingeschakeld om monsters te nemen in Spanje en het onderzoeksbureau zal dat straks ook doen bij de testlocaties in Nederland.

De eerste installaties in Nederland worden naar verwachting halverwege de zomer opgeleverd.

Kosten onder de 12 euro per kuub

De biologische mestverwerkingsinstallatie van Dutch Farmer Solutions (DFS) is volgens het bedrijf realiseerbaar op de meeste varkensbedrijven in Nederland. Directeur Erwin de Groot zegt dat DFS een installatie kan plaatsen bij een bedrijf waar minimaal 4.500 kubieke meter mest per jaar wordt geproduceerd. Het maximum ligt volgens De Groot op 40.000 kuub mest per boerderij. Daarbij wordt gerekend met gemiddeld 7 kilo stikstof per ton mest. Verder geeft Dutch Farmer Solutions aan dat er verschillende financieringsvormen voor aanschaf van de mestverwerkingsinstallatie mogelijk zijn. Varkenshouders kunnen de hardware-installatie aanschaffen, een deel van het systeem aanschaffen en het overige deel huren of het complete systeem huren van Dutch Farmer Solutions. Volgens De Groot kan de mestverwerkingsinstallatie financieel uit voor varkensbedrijven die 12 euro of meer betalen voor de afvoer van de mest.