Gebied rond Veenhuizen krijgt opfrisbeurt

Veenhuizen is een bijzonder gebied waar Justitie het tot enkele jaren geleden nog voor het zeggen had. Veel gebouwen, gronden maar ook wegen en andere infrastructuur waren rijkseigendom. Doordat het rijk deze eigendommen gaandeweg afstoot, komen ze in handen van de gemeente en het waterschap. De Landinrichtingscommissie Veenhuizen is sinds 2016 bezig om dit in goede banen te leiden.

In Veenhuizen is in de loop van de tijd een onlogische eigendomssituatie ontstaan, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, zegt Prolander, de provinciale uitvoeringsdienst voor het landelijk gebied. Denk hierbij aan overhoekjes, bermen, kaden, wegen, paden, parkeervoorzieningen, maar ook aan de kavelstructuur. 'De huidige situatie zorgt zo voor een inefficiënte bedrijfsvoering en voor verwarring en irritaties over bijvoorbeeld het achterwege blijven van onderhoud.'

Lijnen in het landschap

Naast het herstellen van kenmerkende lange rechte lijnen in het landschap en de aanleg van een fietspad aan de westkant van het gebied liggen er plannen voor een agrarische kavelruil. Dat versterkt de landbouwstructuur voor de boeren en zorgt voor minder landbouwverkeer door het dorp. Het rijk heeft toegezegd 25 hectare agrarische gronden te willen inbrengen als basis voor een vrijwillige kavelruil.

LTO Noord vindt het positief dat er een herinrichtingsproces in het gebied is gestart, al is het niet zoals gebruikelijk vanuit de boeren zelf gekomen. 'Het is dan ook een heel apart gebied. Voornaamste doel van de herinrichting is toch het onderhoud te herverdelen, al kan het ook positief uitwerken op de landbouwstructuur', stelt beleidsadviseur Taeke Wahle van LTO Noord vast.

Flinke impuls

Gedeputeerde Henk Jumelet (CDA) noemde het herinrichtingsproces in Veenhuizen eerder een flinke impuls voor het gebied. 'Een opdracht is om de landbouwstructuur te verbeteren.'

LTO Noord vraagt zich af of de grondpot van 25 hectare die nu beschikbaar wordt gesteld, voldoende lucht biedt. Wahle: 'Die 25 hectare rijksgrond is al verpacht aan lokale boeren en er ligt een recht van terugkoop op van het rijk. Dat beperkt de meerwaarde voor de landbouw.'

Duurzaamheidsaspecten

De stemming in het gebied is redelijk positief, stelt Wahle. 'Als de voorwaarden worden aangepast, willen de boeren bekijken of er met de inbreng van in totaal 45 hectare extra grond genoeg ruimte is voor een ruilproces. Daarin zouden dan ook duurzaamheidsaspecten zoals vergroening en kringlopen kunnen worden ingezet.'

Voorzitter Henk Kosters van de Landinrichtingscommissie Veenhuizen kent de wens van de landbouw om meer ruilgrond beschikbaar te krijgen. 'De boeren gooien de deur niet dicht. Met hun aanbod van meer verduurzaming zullen we kijken of er in het gebied meer grond beschikbaar is.'