Minister herkent noodsituatie fritesketen

Hoogendijk verwijst onder meer naar een Kamerbrief van landbouwminister Carola Schouten over de gevolgen van de coronacrisis voor de landbouwsector en verder naar een interview van de bewindsvrouw in het tv-programma Nieuwsuur deze week. 'Het is een goed signaal dat de situatie in de fritesketen specifiek wordt aangemerkt als nijpend.'

Volgens Hoogendijk is er voor telers van fritesaardappelen sprake van een acuut probleem. 'We moeten snel een oplossing vinden voor een overschot van 1 miljoen ton fritesaardappelen. De aardappelketen vraagt de overheid mee te denken over hoe deze volume uit de markt gehaald kan worden.'

Dagelijks overleg met LNV

BO Akkerbouw voert samen met leden uit de aardappelketen dagelijks overleg met het ministerie van LNV over de ontstane situatie. De focus ligt daarbij in de eerste plaats op de financiële compensatie die de telers krijgen voor aardappelen die niet meer verkocht en verwerkt kunnen worden, vertelt Hoogendijk.

'Samen met LNV komen we tot de conclusie dat bestaande regelingen vanwege de coronacrisis, zoals een borgstellingsfonds en werktijdverkorting, hiervoor niet toereikend zijn. Verder duurt het ook te lang om te wachten op mogelijke maatregelen voor aardappelen op EU-niveau. Het is ook maar de vraag of daar voldoende draagvlak voor is bij andere lidstaten.'

De beste oplossing vanuit het perspectief van de aardappelketen is een eigen Nederlandse compensatieregeling voor oogstverliezen. Hoogendijk legt uit dat een besluit daarover moet worden voorgelegd aan het kabinet. 'Het is een politieke keuze en zoals het nu lijkt, zal de aanvraag daarvoor vanuit de aardappelsector gelijk oplopen met vergelijkbare voorstellen voor bijvoorbeeld de sierteelt.'

Aankaarten in Brussel

Hoogendijk noemt het overleg met LNV constructief. Hij kan geen uitspraak doen over wanneer definitief duidelijk is of er wel of geen regeling komt. 'Dat hangt toch voor een deel af van Brussel. De Europese Commissie moet goedkeuring geven aan steunmaatregelen in de afzonderlijke lidstaten. LNV zal onze aanvraag deze week aankaarten in de Europese ministerraad.'

Naast een financiële compensatie moet de aardappelketen zich ook buigen over hoe het overschot aan aardappelen fysiek weggewerkt kan worden. 'Het gaat om een grote berg met aardappelen waarvoor niet één oplossing is', stelt Hoogendijk. 'We zijn aan het inventariseren wat eventueel de mogelijkheden zijn.'

Afvoer van een groot deel van het overtollige volume via vergisters voor de productie van duurzame energie ligt voor de hand, aldus Hoogendijk. 'Verder bekijken we of specifieke aardappelrassen geschikt zijn voor levering aan voedselbanken. We willen in elk geval niet dat aardappelen via een omweg alsnog op de markt komen of dat aardappelen moeten worden uitgereden over het land. Dat is vanuit fytosanitaire overwegingen zeer ongewenst.'