Extra ronde vleesvarkens draaien in zicht

De beloftes om met data het productieproces te verbeteren, zijn groot. Toch werkt de varkenshouderij met vaak verouderde systemen en ontbreken belangrijke kengetallen zoals het actuele gewicht. Het softwarebedrijf RedVan in Doetinchem denkt in de stal de omslag te maken: meten is weten.

Extra+ronde+vleesvarkens+draaien+in+zicht
© Twan Wiermans

Toen ICT-ontwikkelaar en adviseur Arjan van der Hoek van RedVan de varkenshouderij leerde kennen, viel hem een aantal dingen op. Zo wordt in de varkenshouderij vaak gewerkt op basis van standalonesystemen, ontwikkeld in de jaren tachtig, waarbij zelfs het besturingssysteem DOS nog voorkomt.

'Veel varkenshouders hebben veel knoppen tot hun beschikking waarvan het nut onbekend is. Door de geringe waarde van de data, moeilijk te verzamelen en vaak al achterhaald op moment van oplevering, worden automatisering en de rol van data vaak niet op hun waarde geschat', zegt Van der Hoek.

Geboortegewicht

Wat hem het meest verbaasde? 'Zeugenhouders zeggen dat het geboortegewicht van de biggen belangrijke informatie is, maar velen weten het niet. Dat vind ik onbegrijpelijk. Het gaat hier gewoon om het kapitaal van je bedrijf. In de varkenshouderij worden veel aannames en schattingen gedaan, terwijl het toch al gauw om bedrijven met een omzet van 1 miljoen euro of meer gaat.'

Welke jonge gelt levert in haar leven de beste biggen?

Arjan van der Hoek, medeoprichter RedVan

Van der Hoek is medeoprichter van RedVan. Het softwarebedrijf heeft wereldwijd twintig varkensbedrijven uitgerust met meetapparatuur en de eigen applicatie. Met behulp van elektronische oormerken, readers en een weegunit krijgen veehouders realtime data over het gewicht van hun dieren.

In de zeugenhouderij is het volgens de ICT-ontwikkelaar een groot goed om zowel de zeugen als de biggen regelmatig te wegen. Dat begint al met het dekgewicht van de gelt: daar wordt de basis gelegd of de gelt een goede zeug wordt en of er uiteindelijk niet te weinig of te lichte biggen worden geboren, hoe de vitaliteit is en hoelang de zeug voldoende kan werpen.

Inzicht in voortgang

'Dat vraagt om verschillende weegmomenten van de zeugen én van de biggen', zegt Van der Hoek. Bij de productie van vlees is groei de beste indicator of het proces goed verloopt. Door de groei van dag tot dag te monitoren, en dat kan grotendeels volledig automatisch, krijg de ondernemer een prima inzicht in de voortgang van dat proces.


'Als de groei goed is, zijn de dieren gezond, gebruik je weinig tot geen medicatie en ervaren de dieren weinig tot geen stress; allemaal zaken die belangrijk zijn voor de varkenshouder én voor de buitenwereld.'

Tijd en geld

Automatisering vraagt een investering van tijd en geld van de veehouders. 'Dat is maar hoe je het ziet', reageert de ICT-ontwikkelaar. 'Als biggen gemiddeld acht dagen sneller naar de 25 kilo groeien, bespaart dat acht dagen monitoren en voeren. Dat levert gewoon geld op', stelt hij.

'Bij een vleesvarkensbedrijf zijn we van een groei van 750 gram per dag naar 950 gram gegaan. Alleen door de tekortkomingen uit het productieproces te halen en te optimaliseren met behulp van de data.'

Stalklimaat en voeropname

Het monitoren en analyseren staat volgens Van der Hoek in de varkenshouderij nog in de kinderschoenen. 'Denk aan het meten van alle aspecten van het klimaat in de stal of het optimaliseren van de voeropname. Met behulp van data kun je eindeloos bijsturen in het productieproces.'

Verder automatiseren is volgens de specialist 'de enige manier voor de varkenshouderij om een vooraanstaand product te kunnen leveren'. 'Iets wat je nergens anders kunt kopen. De Nederlandse varkenshouderij heeft daarvoor de kennis in huis. Nou nog goed vermarkten. Het zal gewoon economische noodzaak worden om te concurreren op de wereldmarkt.'

Voorspellen

Hoe meer data beschikbaar zijn, onder de noemer big data, hoe meer ook ketenpartijen stappen zullen zetten. 'Denk aan het voorspellen: welke jonge gelt levert in de duur van haar leven de beste biggen? En welke aanpassingen zijn dan in de keten nodig, bijvoorbeeld op het gebied van genetica?'

Van der Hoek noemt het ook goed denkbaar dat vleesverwerkers samen met de producenten een ander leveringspatroon gaan inrichten door de inzichten uit data. 'Dat verlangt overigens wel een betere samenwerking dan nu het geval is.'

Niuewe markten

De ICT-ontwikkelaar denkt ook aan nieuwe markten. 'Noem het barbecuevlees van de Europese markt of exclusief vlees voor de Japanse markt met een speciale smaak en dooradering. 'Zo'n nicheproduct zul je op het juiste moment moeten leveren en daarvoor moet je het productproces optimaal beheersen.'

De grootste winst ziet de RedVan-oprichter op financieel vlak. 'Als je de totale productietijd terug weet te brengen van 180 naar 150 dagen, dan komt zelfs een extra ronde draaien in de vleesvarkensstal in zicht. Dan heb je het over veel geld.'

Slim gebruik van gegevens verbetert veerkracht dieren
Veel automatisering beperkt zich tot melkkoeien en varkens, met gegevens uit melkrobots en voerstations. Naar verwachting neemt ook de automatisering voor leghennen, vleeskuikens en vleeskoeien een hoge vlucht. Slim gebruik van data verbetert niet alleen het productieproces, maar ook de veerkracht van dieren. Wageningen University & Research ziet vooral verbetering op het gebied van genetica. Fokken op verbeterde veerkracht blijkt gunstig voor de arbeidsvreugde, omdat ondernemers gemiddeld per dier minder tijd kwijt zijn, concluderen de onderzoekers. Ook de economische verliezen nemen af. En veerkrachtige dieren laten minder schommelingen in groei zien.

Bekijk meer over:

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Vrijdag
    6° / -2°
    85 %
  • Zaterdag
    4° / 0°
    90 %
  • Zondag
    15° / 6°
    85 %
Meer weer