Overaanbod drukt markt biologische varkens

Biologische varkenshouders zijn voor de afzet aangewezen op een relatief kleine markt. Wekelijks worden in Nederland ongeveer 300.000 gangbare vleesvarkens en 3.000 biologische vleesvarkens geslacht. Daarmee is het aandeel biologisch in de landelijke varkensvleesproductie 1 procent.

Met dit marktaandeel zit Nederland ongeveer op het EU-gemiddelde. Er zijn ook landen in Europa waar het marktaandeel van de biologische varkenshouderij een stuk groter is. Koploper is Denemarken waar ongeveer 3 procent van de vleesvarkens biologisch is. Ook in Oostenrijk, Zweden en Frankrijk vind je verhoudingsgewijs veel biologische varkens.

In Nederland is Vion-dochter De Groene Weg de grootste speler op het gebied van biologisch varkensvlees. Varkenshouders die leveren aan De Groene Weg zijn aangesloten bij een leveranciersvereniging. In nauwe samenspraak met deze vereniging probeert De Groene Weg vraag en aanbod in evenwicht te houden.

Wachtlijst voor omschakelaars

Er is een wachtlijst voor varkenshouders die willen omschakelen naar biologische productie. De afgelopen jaren heeft De Groene Weg maar met weinig nieuwe biologische varkenshouders afname-afspraken gemaakt. Maar recent is wel een mijlpaal bereikt: De Groene Weg verwelkomde de honderdste leverancier.

'Onze uitdaging is om drie tot vijf jaar vooruit te kijken', zegt general manager Allard Bakker van De Groene Weg. 'Als we met een nieuwe varkenshouder afspraken maken, duurt het globaal drie jaar voordat we de eerste biologische varkens van dat bedrijf kunnen ontvangen.'

Bakker geeft aan dat het niet makkelijk is om in te schatten hoeveel biologische varkens de komende jaren goed kunnen worden verwaard. 'We zijn daarbij niet alleen afhankelijk van de ontwikkeling van de Europese markt voor biologisch varkensvlees, maar ook van wat andere spelers daarop doen.'

Positief over afzetmogelijkheden

Bakker is positief over de groei van de afzetmogelijkheden voor de komende jaren, zowel in het binnenland als over de grens. 'We zien op dit moment de meeste groei in het buitenland. Met name in landen als Duitsland en Frankrijk groeit de consumptie van biologisch varkensvlees snel.'

Over de exacte opbrengstprijs doen De Groene Weg en de organisaties van biologische varkenshouders geen uitspraken. De Groene Weg stelt iedere drie maanden een nieuwe prijs vast. 'Daarbij letten we op de markt, maar ook op wat op het boerenerf gebeurt. Dus de ontwikkeling van de kostprijs', meldt Bakker.

Te ruim aanbod

Door een te ruim aanbod staat er sinds najaar 2018 druk op de Europese markt voor biologisch varkensvlees. 'Met name in Denemarken zijn er veel omschakelaars op de markt gekomen, waardoor de afzetmarkt in onbalans is geraakt', zegt voorzitter Jeroen Neimeijer van de Vereniging voor Biologische Varkenshouders.

Dat leidde tot prijsdruk. 'We hebben nu al een paar jaar te maken met opbrengstprijzen waarmee we wel boer kunnen blijven, maar geen ruimte hebben om onze bedrijven verder te ontwikkelen.' Bakker verwacht dat de afzetmarkt weer in balans zal komen door de groeiende vraag naar biologisch varkensvlees.

'Dat moment komt iedere dag dichterbij. Maar nu aangeven wanneer er weer ruimte ontstaat voor hogere prijzen, kunnen we niet.'