Grote investeringen in energienet West-Nederland

'Dit is pas het begin van een enorme operatie', voorspelt Haveman, die in West-Nederland diverse pilots begeleidt om energie-initiatieven in de agrarische sector collectief op te pakken. 'We doen dit in nauwe samenwerking met Liander, die onze inventarisaties in het landelijk gebied nauwlettend volgt.'

'We trekken echt als partner met Liander op om te kijken waar het eerst actie ondernomen moet worden. Afhankelijk van de bedrijven die op korte termijn daadwerkelijk willen investeren, rekenen we de komende weken als eerste in Kaag en Braassem door wat de gevolgen zouden zijn voor het elektriciteitsnet.'

Energie-intensief

In een persbericht signaleert Liander dat het stroomnet op steeds meer plekken vol raakt, vooral ook door de toenemende vraag van zonneparken, datacenters en andere snel ontwikkelende energie-intensieve sectoren, zoals de glastuinbouw. 'Dat gaat dus zeker op voor West-Nederland, waar we er volop mee te maken hebben', zegt Haveman.

Door de beperkte netcapaciteit komt het steeds vaker voor dat ondernemingen die willen investeren in duurzame energie hun plan moeten aanhouden tot de infrastructuur is opgewaardeerd. Vooral in het landelijk gebied zijn dat vaak flinke investeringen, weet Haveman. 'Niet alleen vanwege de bouw van de transformatorstations waar die energie wordt gebundeld, maar ook omdat de kabels vaak niet volstaan. Zeker niet om teruglevering van energie mogelijk te maken.'

Dure aangelegenheid

Om dat aan te passen, is echt een dure aangelegenheid, stelt de beleidsadviseur. 'Vanwege de lengte, maar ook de complexiteit van de aanleg, soms langs dijken en onder waterlopen. Vaak is er ook te weinig grond voor de systemen en om nieuwe zwaardere kabels aan te leggen. Als dit op of over particuliere grond moet, vergt dat ook vaak een lange voorbereiding.'

'In Boskoop moet een nieuwe aansluiting op het hoogspanningsnet worden gerealiseerd. Dat kan vier tot vijf jaar duren. In gemeente Nieuwkoop wordt gekeken hoe vraag en levering van energie slimmer kunnen worden gecombineerd', noemt Haveman regio's en gemeenten die er volgens hem uitspringen.

Knelpunten

In Noord-Holland liggen volgens Liander met name in Hollands Kroon grote knelpunten. 'Vooral de bekabeling is daar van matige kwaliteit en er zijn in die gemeente relatief grote opwekkers en verbruikers van energie. Er gaat veel tijd en geld zitten in het ophogen van de netcapaciteit, ook vanwege de uitgestrektheid van het gebied', stelt Haveman.

LTO Noord is met een pilot in Kaag en Braassem en omliggende gemeenten bezig te kijken hoe investeringen in zonnepanelen op daken zodanig kunnen worden gestroomlijnd dat de kosten door een bredere groep gedragen kunnen worden. 'We vinden dat van maatschappelijk belang, maar daarnaast liggen er ook zeker economische kansen voor boeren om in duurzame energie te investeren.'

Fiscale voordelen

Zeker op de middellange termijn liggen er kansen, verwacht Haveman. 'Ook vanwege de subsidiemogelijkheden en fiscale voordelen die nu gelden.' Ook wil LTO Noord met de pilots voorkomen dat er onnodig landbouwareaal wordt opgeofferd voor het opwekken van zonne-energie. 'Vooral zolang de potentie op de daken bij lange na nog niet is benut.'

Liander becijfert dat desondanks in vrijwel elke provincie het aantal zonnepanelen vorig jaar flink steeg: in Noord-Holland met 47 procent en in Zuid-Holland met 49 procent. Het gaat daarbij om panelen op woningen, bedrijfsdaken en op zonneakkers.