Vijf vragen over aanpak salmonella bij varkens

Waarom salmonella aanpakken?

Salmonellose is een zoönose. Mensen kunnen besmet raken met de darmbacterie door het eten van besmet vlees of door direct contact met varkens. De bacterie kan een risico vormen voor de volksgezondheid en de varkens.

Een varkenshouder kan aansprakelijk worden gesteld als consumenten aantoonbaar schade ondervinden van zijn producten. Daarom moet hij bewijzen dat hij al het mogelijke doet om salmonella op zijn bedrijf te beheersen.

Wat zijn de gevolgen van een infectie met salmonella?

Ook al komt de darmbacterie op alle varkensbedrijven voor, zelden leidt dat tot grote problemen. Afhankelijk van de ernst zorgen maag-darmproblemen bij de varkens voor een verhoogde voerconversie, een lagere groei en meer uitval.

Ook zullen geïnfecteerde koppels minder uniform worden. Daarnaast neemt de hoeveelheid werk die een koppel vraagt toe en stijgen de kosten voor de dierenarts en medicijnen.

Een monitoringsprogramma draait al vijftien jaar.

Sinds begin 2005 bestaat het landelijk monitoringsprogramma voor salmonella bij vleesvarkens. Bij alle bedrijven die varkens leveren voor de slacht, moeten jaarlijks 36 bloedmonsters worden verzameld om de salmonellastatus in beeld te brengen.

Bedrijven in categorie I zijn salmonellaonverdacht. Categorie III-bedrijven zijn het zwaarst besmet. In Nederland is aan de status tot nu toe geen consequentie verbonden. Maar voor bedrijven die biggen of vleesvarkens exporteren naar Duitsland, is een onverdachtstatus nodig om niet te worden gekort.

Hoe kunnen varkenshouders salmonella het beste beheersen?

Naast bedrijfsmanagement en voeding is bedrijfshygiëne cruciaal bij het voorkomen en beperken van schade door salmonella. Een integrale aanpak zoals HyCare heeft een gunstig effect op de salmonellastatus. De leverancier van die methode garandeert bedrijven die HyCare toepassen dat zij nooit meer in categorie III terechtkomen.

Wat kunnen ondernemers doen als er echt problemen op hun bedrijf zijn?

Promotieonderzoek wijst uit dat vaccineren van zeugen en biggen met een levend verzwakt Salmonella typhimurium-vaccin kan bijdragen aan het onder controle houden van zulke infecties op subklinisch geïnfecteerde bedrijven. Grootschalige veldstudies zijn nodig om het toekomstperspectief van zo'n vaccinatiestrategie in beeld te krijgen.