Overijsselse veehouders scoren goed op duurzaamheid

'De broeikasgassen namen af en de ammoniakemissie daalde. De benutting van de meststoffen is toegenomen. De melkveehouders produceren meer voer met dezelfde bemesting. En er is meer aandacht voor de bodem. Een optimistisch resultaat dat hopelijk door gaat zetten', zegt onderzoeker Gerjan Hilhorst van Wageningen University & Research. Hij analyseerde de bedrijfsresultaten en milieuprestaties van de afgelopen vijf jaar en ziet een stijgende lijn in de milieuprestaties van de deelnemende bedrijven.

Het project Vruchtbare Kringloop Overijssel heeft als doel melkveebedrijven handvatten te geven om te verduurzamen en toekomstproof te worden. Inmiddels doen 445 melkveehouders uit de provincie mee. In studiegroepen leren de agrariërs bijvoorbeeld meer over grondgebondenheid.

Eiwitopbrengst

Vanaf 2025 moet 65 procent van het eiwit van eigen land of uit de regio komen. In Overijssel voldoet gemiddeld in 2016-2018 al 40 procent van de Vruchtbare Kringloop-deelnemers aan de norm, nog eens 26 procent haalt de norm bijna. Hilhorst: 'Een heel mooi resultaat, zeker omdat de boeren veel last hebben gehad van de extreme droogte in 2018. De eiwitopbrengst was in 2018 twintig procent lager dan het gemiddelde van de vier jaren daarvoor.'

Bedrijven die sturen op meer eiwit van eigen land, scoren beter op duurzaamheid, met name op laag stikstofbodemoverschot. Deze melkveehouders hebben weinig jongvee, een hoge grasopbrengst, een hoge benutting van meststoffen en passen meer beweiding toe dan bedrijven met dezelfde intensiteit, ontdekte Hilhorst.

'In tegenstelling tot wat men vaak denkt, lopen de koeien juist meer uren buiten dan bij melkveehouders die minder eiwit van eigen land halen', zegt Hilhorst. Het project gaf deelnemers aangrijpingspunten om de eigen voer- en managementmaatregelen aan te passen, waardoor ze aantoonbaar scoorden op reductie van ammoniakemissie uit zowel stal als bemesting.

Basisnorm

36 procent van de melkveehouders voldoet moeiteloos aan alle zes criteria van de basisnorm voor het keurmerk On the way to PlanetProof. Met name op ammoniakuitstoot (92 procent voldoet op topniveau) en blijvend grasland (31 procent basisniveau en 59 procent topniveau) scoren de melkveehouders uit Overijssel goed.

Ook de beweiding is gedurende het project toegenomen: 61 procent van de melkveehouders laat de koeien minimaal 720 uur buiten lopen. 'De doelstelling van de sector is dat minimaal 81,2 procent van de melkveebedrijven beweiding toepast, dus dat kan nog wel beter', tekent Hilhorst aan.

Het keurmerk PlanetProof stimuleert melkveehouders meer aandacht te geven aan verduurzaming van de bedrijfsvoering in ruil voor een extra vergoeding. Hilhorst: 'Een financiële stimulans zorgt ervoor dat we de natuur- en klimaatdoelstelling sneller bereiken. Desondanks is kennisdeling, zoals in Vruchtbare Kringloop gebeurt over hoe je emissies vermindert, hard nodig. Het in balans brengen van je bedrijf met zo min mogelijk verliezen en een goede opbrengst is een ingewikkeld verhaal.'