Vijf vragen over tomatenvirus ToBRFV

Wat is ToBRFV en is het gevaarlijk?

ToBRFV vormt, net als andere plantenvirussen, geen enkel gevaar voor de volksgezondheid. Wel kan het virus een negatief effect hebben op de productie en leiden tot kwaliteitsverlies.

Op aangetaste tomatenvruchten kunnen gele en bruine vlekken zichtbaar zijn. Die tomaten kunnen niet meer op de markt worden gebracht, want ze voldoen door die afwijking niet aan de kwaliteitsstandaarden.

Is het een nieuw virus?

Ja, ToBRFV is relatief nieuw. Het bestaan van het virus is pas enkele jaren bekend. Het is sindsdien in diverse landen verspreid over de wereld aangetroffen. Er zijn officiële meldingen uit Italië, Duitsland, China, Turkije, Engeland, Jordanië, Israël, Mexico en de Verenigde Staten.

Naast tomaat zijn paprika, peper en enkele sierplanten waardplant van ToBRFV. Maar paprikatelers kunnen rustig slapen. De in Nederland gangbare paprikarassen zijn resistent tegen de ziekte.

Is er haast geboden?

Ja, in september kondigde de Europese Commissie nieuwe noodmaatregelen af, om het plantenvirus te voorkomen en bestrijden. Die regels zijn van kracht per 1 november 2019.

Vanwege de verdenking in het Westland heeft de NVWA het virus al per 4 oktober als quarantainewaardig aangemerkt en de zogenaamde een Q-status verleend. Als gevolg daarvan geldt vanaf die datum een meldplicht voor iedereen die sporen van het virus in het gewas aantreft.

Bij een vondst op een vruchtenbedrijf wordt er niet geruimd, maar worden hygiënemaatregelen opgelegd om verspreiding te voorkomen.

Welke maatregelen kunnen telers nemen?

ToBRFV behoort tot het geslacht tobamovirus. Deze virussen zijn zeer makkelijk via mechanisch contact overdraagbaar en daardoor erg besmettelijk. Denk bijvoorbeeld aan besmetting via fust, handen, handschoenen, gereedschappen of telefoons.

Daarnaast is tobamo via zaad overdraagbaar op jonge planten en kan het lange tijd infectieus blijven. Binnenkort komt het aangepaste hygiëneprotocol 2.0 beschikbaar.

Wat doet de sector zelf?

LTO Nederland, Glastuinbouw Nederland, GroentenFruit Huis, Plantum, de Nederlandse Fruittelers Organisatie en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel werken samen aan de beheersing van risico's en crises in de voedingstuinbouw. Ze communiceren tijdens incidenten en crises gezamenlijk via het platform www.tuinbouwalert.nl.