Russische hardfruitinvoer keldert na boycot

In het seizoen 2013-2014, voorafgaand aan het moment dat Rusland een boycot afkondigde voor onder andere hardfruit uit de EU, importeerde het land 1,24 miljoen ton appels en 425.000 ton peren. Van dit perenvolume kwam 263.000 ton uit lidstaten van de EU, terwijl de export van appels vanuit de EU naar Rusland in dat seizoen 655.000 ton groot was.

De boycot heeft gaten geslagen in de aanvoer van appels en peren naar Rusland, die in de afgelopen vijf jaar niet zijn gedicht met andere importstromen van hardfruit. Dit blijkt uit statistieken van de Russische douane.

In het seizoen 2018-2019 heeft Rusland 260.000 ton peren ingevoerd, wat ongeveer 60 procent is van het quotum van vijf jaar eerder. Volgens Jan Kees Boon van Fruit & Vegetables Facts, dat een factsheet over de gevolgen van de Russische boycot heeft samengesteld, zijn importstromen in de laatste vijf jaar wel iets anders gaan lopen.

Zo hebben Russische importeurs meer peren van het zuidelijk halfrond gehaald, zoals uit Zuid-Afrika en Chili, en is toevoer vanuit China vergroot. Verder heeft Turkije meer op de Russische markt afgezet, 'maar om heel grote hoeveelheden gaat het niet', laat Boon weten.

Boon concludeert dat er nog steeds Nederlandse en Belgische peren naar Rusland gaan, via de route Baltische staten/Wit-Rusland. 'Maar dit was in 2018 minder dan in voorgaande jaren', merkt hij op.

Gedupeerd

Nederlandse en Belgische perentelers zijn vooral de dupe geworden van de grenssluiting. Nederland transporteerde net voor de boycot zo'n 50.000 ton naar Rusland. België 125.000 ton. De twee landen vulden daarmee 40 procent van de Russische invoerbehoefte.

Nederland heeft nadien de Conference-export naar Duitsland zien groeien en boorde een aantal nieuwe verre bestemmingen aan. Veelbelovend lijkt China, waarnaar bijna 3.000 ton ging in het afgelopen seizoen. De Chinese grens is sinds oktober 2014 open voor Nederlandse peren. Belgische fruithandelaren hebben hun perenhandel met landen als Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk uitgebreid, vertelt Boon.

Voor appels zijn de kaarten anders geschud. De appelteelt in Nederland heeft niet zoveel last ondervonden van de boycot als de perenteelt. Volgens Russische statistieken werd in het seizoen 2013-2014 iets minder dan 7.000 ton uit ons land ingevoerd.

Polen is op appelgebied het grootste slachtoffer van de Russische maatregel in 2014. De exportstroom was voor de ban bijna 600.000 ton groot. 'Ondanks de boycot zijn de afgelopen seizoenen nog best veel Poolse appels op de Russische markt beland', stelt Boon. Naar schatting zo'n 300.000 ton in het afgelopen seizoen.

Russische teelt

Voorheen zijn veel Russische hardfruittelers afgehaakt, omdat zij niet konden concurreren met het buitenland. Na het instellen van de boycot is er in Rusland een uitbreiding van de professionele appelteelt begonnen. Ook wordt geïnvesteerd in koelcapaciteit.

In een studie van het advies- en evenementenbureau Vostock Capital in Sint Petersburg staat dat de appelproductie zal stijgen van 1,7 miljoen ton in 2019 naar bijna 2 miljoen ton in 2025. De regio's rond Koersk, Belgorod en Voronezj zijn het meest geëigend voor de uitbreiding.