Digitroll is secuur tot op het zaadje

Achtergrond Mechanisatie Hendrik Begeman 01 aug 2019 om 06:36uur

Hoe is een vanggewas efficiënt onder mais te zaaien? Loonwerker Kees Mulder uit Putten werkt met een veldspuit van John Deere en zaaitechniek van Väderstad, aangestuurd met techniek van AgLeader en Digitroll.

De nieuwe regels schrijven voor dat het ondergewas er moet staan rond 1 oktober, ten tijde van de maisoogst. Loonwerker Kees Mulder heeft samen met de mechanisatiebedrijven Verhoef en Schipper een machine ontwikkeld waarmee tot ongeveer half juli gras is te zaaien in een al vrij hoog gewas mais.

Als basis heeft Mulder een John Deere 5430i-zelfrijdende spuit genomen. Deze heeft een hoge bodemvrijheid en kan door een al vrij hoog gewas rijden. De machine wordt gebruikt voor het spuiten, maar de spuittank is te verwisselen voor een aluminium zaadtank met een inhoud van 5.000 liter. Het aluminium houdt het gewicht relatief laag.

De spuitbomen zijn voorzien van slangen met een roestvrijstalen uitloop om ze zo stabiel onderin het gewas te houden. Aan deze uitloop zit een ketsplaat die ongeveer een halve meter boven de grond het zaad verspreidt. Er is een ijzeren strip aan bevestigd, zodat hij bij verlies door de metaaldetector van de hakselaar wordt opgemerkt.

BlackEye-sensoren kunnen nagenoeg alle maten zaad monitoren

Homburg

Voor de zaaitechniek en de elektronica kwam Mulder terecht bij Homburg in Stiens, importeur van zowel Väderstad-zaaitechniek als AgLeader gps-gestuurde elektronica. Daarbij is Homburg sinds kort ook importeur van het in Nederland minder bekende Digitroll, specialist in sensortechniek.

Digitroll is een 25 jaar oud Hongaars familiebedrijf dat in 1992 is opgericht door Imre Körösi. Vanwege het droge klimaat hadden boeren in Hongarije veel last van stof, waardoor sensoren vaak na enige tijd niet goed meer werkten. Körösi werkte in de machinehandel, werd ermee geconfronteerd en stortte zich op het probleem.

Körösi ontwikkelde een sensor die ook in een ongunstige en stoffige omgeving betrouwbaar blijft werken. Deze BlackEye-sensor is voorzien van stofcompensatie en kan daardoor met minder belichting blijven tellen. Daarvoor zijn er lichtsluizen ingebouwd die het systeem automatisch reinigen.

De zaaimachine is opgebouwd op een zelfrijdende spuit van John Deere met voldoende bodemvrijheid. © Hendrik Begeman

Draadloze communicatie

Na verloop van tijd bleken bekabeling en verbindingen het meest storingsgevoelig te zijn. Daarom bedacht Körösi een systeem dat de gegevens draadloos overbrengt naar een iPad, of via Isobus naar de boordcomputer van de trekker.

De grootste uitdaging voor Mulder zat in het laten communiceren en samenwerken van drie verschillende computersystemen. Dat van John Deere wordt gebruikt voor de RTK en gps. Dat van AgLeader verzorgt de sectieaansturing en -dosering van de zaaimachine. Op de tablet levert het loonbedrijf alle perceelgegevens aan. De verwerkte opdrachten worden weer teruggestuurd via de iPad. Deze geeft ook de informatie van de Digitroll-sensoren weer. Er is bewust gekozen voor het gebruik van de tablet, omdat dit systeem betrouwbaar en stabiel is.

De zaaisnelheid ligt rond de 10 kilometer per uur. De werkbreedte van de machine is 36 meter. Deze is onderverdeeld in acht segmenten met ieder zijn eigen verdeelkop. Iedere verdeelkop heeft zes uitlopen met in elke uitloop een BlackEye-sensor die de afgifte per slang meet en digitaal weergeeft op de tablet.

De uitlopen met ketsplaatjes zijn van roestvrij staal, zodat ze stabiel onderin het gewas blijven hangen. © Hendrik Begeman

Gekleurde balken

Het systeem kan niet alleen het aantal zaden meten, maar bij kleine zaden ook het volume. Verder kan het de verschillen per sensor vergelijken, om te zien of alle elementen in gelijke hoeveelheden verdelen. Verschillen worden in gekleurde balken weergegeven. Bij groen werkt alles naar behoren, bij rood kan er een verstopping zijn of vraagt het systeem om een controle.

De BlackEye-sensor kan nagenoeg alle maten zaad monitoren, maar ronde zaden het best. De sensoren zijn met snelkoppelingen bevestigd, zodat ze snel zijn te verwisselen. Ze passen ook in verdeelkoppen van andere fabrikanten. De Digitroll werkt tevens met kunstmest.

Eigen doseerunit

Elke verdeelkop wordt gevoed door een eigen elektrisch aangedreven en computergestuurde doseerunit die onder de voorraadtank van de zaaimachine is geplaatst. De verdeelkoppen zijn compact, zodat de bomen niet te zwaar worden belast. Verder heeft Mulder naast de voorraadtank een op afstand bedienbare hydraulische kraan gebouwd waarmee hij bigbags in de tank kan lossen.

Begin juli was het topdrukte voor de machine. Mulder zaaide Italiaans raaigras dat speciaal was behandeld, zodat het zes tot acht weken tussen de mais kan liggen zonder dat het zaadje uitdroogt.