Boris, brexit en bluf

De komende weken kiezen de Britse conservatieven de opvolger van Theresa May. Boris Johnson heeft nu de beste kaarten om door de 160.000 leden van de Conservatieve Partij gekozen te worden. Wat je ook van de man vindt, de Britse politiek krijgt dan iemand aan het roer die origineel uit de hoek kan komen. Dat konden we de afgelopen jaren van 'Maybot' niet zeggen.

De belangen van Nederlandse boeren en tuinders in dit treurspel zijn groot: onze bruto export naar het Verenigd Koninkrijk bedraagt ongeveer 8 miljard euro per jaar, met name (verwerkte) groenten en fruit, vleesproducten en sierteelt, maar ook zuivel, aardappelen, suiker, dieren en uitgangsmateriaal. Dit blijft absoluut hoog op onze agenda's.

Om gekozen te worden tot premier van het Verenigd Koninkrijk, zijn ultieme doel, moet Johnson de harde brexiteers in zijn partij aan zijn zijde houden. Vandaar dat we de komende weken zijn bluf niet te letterlijk moeten nemen. In het Britse Lagerhuis blijft er een meerderheid tegen een harde brexit, met de steun van gematigde conservatieven.

Als Johnson het te hard speelt, riskeert hij verkiezingen. Dat zou een ramp worden voor de conservatieven; vermorzeld tussen Nigel Farage en de pro-EU-partijen. De laatsten scoorden bij de Europese verkiezingen overigens 5 procent beter dan Farage. De Europese Unie staat dus sterk en verder uitstel van de brexit maakt het alleen maar beter. Maar de EU houdt vooralsnog vast aan het huidige echtscheidingsakkoord om druk op de zaak te houden.

De eerstvolgende brexit-deadline is 31 oktober, Halloween. In de week van 22 juli weten we wie de nieuwe Britse premier wordt. Eind september houden de conservatieven hun partijcongres; dan pas zal Johnson zijn strategie presenteren en blijft er weinig van zijn bluf over. Er is dan namelijk veel te weinig tijd over.

Het mandaat met de huidige Europese Commissie loopt niet geheel toevallig ook af op 31 oktober en iedereen is druk met de nieuwe benoemingen. Er komen aan beide zijden nieuwe onderhandelaars. Er is dus meer tijd nodig. In ieder geval komt er dus een technisch uitstel.

Vervolgens schat ik in dat het onder druk van de Britse oppositie en het gezamenlijk bedrijfsleven tot een tweede volksraadpleging komt. Dat zal voldoende reden zijn voor Brussel om met verder uitstel in te stemmen. Ook Macron gaat daarin mee.

Wellicht heeft EU-onderhandelaar Barnier dan al een nieuwe job.

@KJOsinga