Licht gloort aan einde brexittunnel

Ingezonden Algemeen Klaas Johan Osinga 06 apr 2019 om 09:20uur

Nederlandse exporteurs mogen voorzichtig gaan hopen op een zachte brexit, schrijft Klaas-Johan Osinga van LTO Internationaal. De vraag is of de nieuwe relatie beperkt blijft tot een douane-unie met het Verenigd Koninkrijk (VK).

De Britse premier Theresa May geeft het op. Met haar eigen Conservative Party komt ze niet uit de malaise. Na ruim twee jaar vruchteloos ploeteren in eigen kring, vroeg ze op 2 april hulp van oppositieleider Jeremy Corbyn (Labour Party) om het terugtrekkingsverdrag door het Britse Lagerhuis te krijgen. Als dat lukt binnen een dag of vijf, wil ze de brexit op 22 mei laten plaatsvinden.

Voor onze export op het VK zou dat goed nieuws betekenen. Die kan dan ongehinderd doorgaan tot eind 2020 en mogelijk zelfs een of twee jaar langer.

Daarna is er zicht op een douane-unie met de Europese Unie (EU), een 'zachte brexit'. Dat is waar LTO samen met de Europese landbouworganisatie en onze Britse collega's van de NFU de afgelopen jaren steeds op hebben ingezet.

Er gloort enig licht aan het einde van de tunnel; ook May wil nu een zachtere brexit en dat is nieuw

Klaas Johan Osinga, senior adviseur bij LTO Internationaal

Opluchting

Brussel heeft opgelucht gereageerd op de laatste ontwikkelingen, want May lijkt sommige van haar 'red lines' gedag te zeggen. Beter laat dan nooit, zullen we maar zeggen. Grote vraag is dan wel weer: wat zijn de 'red lines' van Corbyn en kan hij er óók afstand van doen? Wil hij wel verantwoordelijkheid nemen en een compromis sluiten? Of wil hij een referendum of verkiezingen forceren?

May moet ondertussen steeds over haar schouders blijven kijken. Er zijn alweer ministers opgestapt. Gaat de Conservative Party dit overleven? Hoe lang kan May nog regeren?

Ongehinderde handel

Het gaat nu in ieder geval de kant op van een douane-unie, dus geen importheffingen en -quota's aan de grens tussen VK en EU. In dat geval blijven inspecties nog wel nodig. Om dat te voorkomen, moet het VK ook lid blijven van de interne markt van de EU.

Wij willen dat ook de land- en tuinbouw ongehinderd door kan met de handel. Dat is niet automatisch geregeld in het 'Noorwegenmodel', door sommigen 'het ei van Columbus' genoemd. Onderhandelen dus over de toekomstige handelsrelatie.

EU-onderhandelaar Michiel Barnier heeft gezegd dat er valt te praten over het politieke akkoord; het was namelijk ook bedoeld als smeerolie om May te helpen met de discussies in het tot op het bot verdeelde Westminster.

• Lees meer over de brexit in het dossier

Knopen doorhakken

De EU verwacht begin volgende week een voorstel van het VK. De Europese regeringsleiders gaan op 10 april knopen doorhakken. Volgens goede Brusselse gewoonte begint men om 18 uur; alle ruimte om een nachtje door te vergaderen.

Als alles goed gaat, kan er op 22 mei middernacht afscheid genomen worden van onze Britse vrienden. Geen Europese verkiezingen in het VK. Nederland mag 29 zetels in het Europees Parlement verdelen, in plaats van 26. Maar komen Corbyn en May er niet uit, dan kunt u alles wat hierboven staat vergeten. Het kan dan weer alle kanten op. Maar we zijn in aanloop naar de brexit ondertussen wel wat gewend.

Zachtere brexit

Ja, er gloort enig licht aan het einde van de tunnel. Ook May wil nu een zachtere brexit en dat is nieuw.

Als de premier en Labour-leider Corbyn het eens kunnen worden, ontstaat in het Britse Lagerhuis een meerderheid voor het terugtrekkingsverdrag. Dan kan het VK op 22 mei de EU verlaten. De handel kan dan voorlopig ongehinderd doorgaan, in ieder geval tot eind 2020. Maar zo ver is het nog niet.