Twee nieuwe klonen phytophthora krijgen overhand

De klonen EU-36 (Geel 36) en EU-37 (Donkergroen 37) lijken de kloon EU-13 (Blauw 13) geleidelijk te verdringen. Deze EU-13 was jarenlang de belangrijkste kloon van de aardappelschimmel en stond ook te boek als agressief en lastig te bestrijden. De nieuwe klonen vormen een nog grotere uitdaging voor Europese aardappeltelers.

Wageningen University & Research (WUR) onderzocht de eigenschappen die verantwoordelijk zijn voor de uitbreiding van de nieuwe klonen. De onderzoekers keken naar de infectie-efficiëntie van de sporen, de groeisnelheid van de schimmel in het loof, de lengte van de latente periode, de grootte van de bladvlekken en de hoeveelheid gevormde sporen.

Levenscyclus

Geert Kessel, specialist phytophthora bij de WUR, is betrokken bij het onderzoek. Hij legt uit dat de agressiviteit van de nieuwe klonen vooral tot uiting komt door een snellere levenscyclus.

'De periode van de uitstoot van de sporen tot het maken van nieuwe sporen is opnieuw iets korter bij de nieuwe klonen. Het komt erop neer dat de schimmel zich sneller kan ontwikkelen, de vlekken groter zijn en dat de hoeveelheid gevormde sporen toeneemt.'

Verschillen

De verschillen tussen EU-36 en EU-37 en anderzijds EU-13 zijn niet erg groot, benadrukt Kessel. Volgens hem wijst de nieuwe inventarisatie van het Europese netwerk EuroBlight uit dat het aandeel van de nieuwe klonen in Europa toch weer wat groter is geworden. 'Ten opzichte van veel oudere klonen handhaaft EU-13 zich nog redelijk.'

De officiële resultaten van de waarnemingen van EuroBlight voor het jaar 2018 worden op korte termijn gepubliceerd.

Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat EU-37 minder gevoelig is voor fluazinam, de werkzame stof van onder meer het fungicide Shirlan. Nu hebben de Wageningse onderzoekers ook de gevoeligheid van EU-36 en EU-37 voor een aantal andere fungiciden onderzocht. Er is daarbij geen bewijs gevonden voor een aanvullende resistentie.

Lage doseringen

Wel blijkt uit laboratoriumproeven dat EU-36 en EU-37 ten opzichte van EU-13 minder gevoelig zijn voor zeer lage doseringen van diverse phytophthorafungiciden. Het is een aanwijzing dat de nieuwe klonen gemakkelijker zwakke plekken in een bestrijdingsschema kunnen aangrijpen voor nieuwe infecties.

'We roepen aardappeltelers vooral op om alert te zijn', meldt Kessel. 'We hebben geleidelijk te maken met een schimmel die net iets sneller problemen kan veroorzaken. Het is wel duidelijk dat als de situatie in het groeiseizoen kritisch wordt, het verstandig is om eerder actie te ondernemen.'

Bestrijdingsstrategie

De onderzoeker stelt dat in vergelijking met twee jaar geleden de middelenkeuze, dosering, spuitinterval en timing vanwege de nieuwe klonen nog preciezer komt. 'Dit jaar willen we onderzoek uitvoeren dat moet uitwijzen in hoeverre het nodig is om de bestrijdingsstrategie aan te passen. De invulling van dat onderzoek is nog onzeker.'