'Het is twee voor twaalf voor de Nederlandse land- en tuinbouw'

Na een loopbaan van decennia, die haar van de Katholieke Plattelands Jongeren langs boeren- en vrouwenorganisaties naar de gemeenteraad, Provinciale Staten en de Tweede Kamer bracht, gaat Schreijer-Pierik volgende maand op voor een nieuwe, vijfjarige termijn in het Europees Parlement (EP). De vorige keer was ze lijstduwer, nu staat ze op een verkiesbare vierde plaats.

Andere landen zijn er nog niet mee begonnen en bij ons worden boeren al onteigend

Annie Schreijer-Pierik, Europarlementariër (CDA)

Bij aanvang van het interview oppert Schreijer-Pierik zelf een eerste vraag. Waarom zou ze als 66-jarige oma van vijf kleinkinderen nog een tweede termijn ambiëren?

'Ik zit nu vijf jaar in het Europarlement bij de grote Europese Volkspartij (EVP)-fractie en heb hier een mooi team om mij heen. Hier leerde ik dat ik eigenlijk dertig jaar geleden al naar Europa had moeten gaan.

'Voor mij staat het voortbestaan van het familiebedrijf, het zelfbeschikkingsrecht van platteland en het op peil houden van de voedselproductie in Nederland voorop. Daar zet ik me al vijf jaar keihard voor in en dat wil ik de komende vijf jaar blijven doen.

'In Nederland hoorde ik altijd dat iets moet van de EU. Hier kwam ik erachter dat de Nederlandse regering de regels te vaak te streng interpreteert. Bovendien ben ik een jongere oudere. Mijn oudste collega in het EP is 91 en velen zijn al zeventig. Waarom zou ik dan stoppen?'

Hoe kijkt u terug op uw eerste termijn? Lukt het om een verschil te maken?

'Alleen krijg je hier niks voor elkaar. Je moet altijd samenwerken. Als CDA zijn we lid van de EVP-fractie, de grootste fractie in het EP, en we werken in sommige dossiers samen met de S&P (PvdA) en de ECR (CU en SGP).

'Afgelopen weken hebben we voor het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid de laatste zaken afgetikt in het EP. Ik ben heel blij dat we 60 procent directe inkomenssteun voor de boeren hebben weten te behouden, zonder daar allerlei fratsen aan te koppelen.

'Daarnaast heb ik in de afgelopen jaren bijdragen kunnen leveren aan onder meer de richtlijn voor oneerlijke handelspraktijken, de kaderrichtlijn water, antibioticaresistentie, het predatorenbeleid en recent het scheurverbod op grasland dat niet langer permanent is.

Wat is het grote verschil tussen de Haagse politiek en Brussel?

'Brussel is veel meer pro-landbouw dan Den Haag. Binnen de EVP-fractie wordt altijd gekeken naar hoe we de boerengezinsbedrijven overeind houden. Ik heb meegemaakt dat de konijnen in Nederland uit hun kooien moesten, dat de varkenshouders hun vloeren moesten aanpassen.

'Hier zeggen de Duitsers 'die Höllander sind ganz verrückt geworden'. Ze bedoelen dat je over de gevolgen van maatregelen altijd kan praten met de Europese Commissie.

'Vijf jaar geleden heb ik het rapport Land in de Knel gepubliceerd over de gevolgen van de Vogel- en Habitatrichtlijn en Natura 2000. Dat rapport is nog steeds actueel. Planten en dieren krijgen in Nederland alle ruimte en boeren worden onteigend of op slot gezet.

'Vijf jaar geleden kwam ik erachter dat dit van Europa helemaal niet per se moet. De Duitsers en andere landen zijn er nog niet eens mee begonnen. Bij mij in Twente worden boerenfamilies onteigend, omdat er een stukje blauw gras zit. Wij zijn knettergek als Nederland. En dat doet mij echt pijn, want ik zit bij die huilende boeren aan de keukentafel.'

Vind u dat Nederland boeronvriendelijker is dan de EU?

'Het is echt twee voor twaalf voor de Nederlandse land- en tuinbouw. Op die natuurrichtlijnen volgden de dier- en fosfaatrechten. Feitelijk is er sprake van een milieuquotering en dat hoeft helemaal niet van Europa. Bij het klimaatakkoord, de biodiversiteit en de kringlooplandbouw zie ik het in de Tweede Kamer weer gebeuren.

'Bij kringlooplandlandbouw gaat het om wat er op het land moet aan voedingstoffen en wat je er later aan gewassen afhaalt. Dan ga je kijken naar de reststromen en meten wat er in het grondwater zit. Het is heel eenvoudig. Nu gaat men alles berekenen op gebied van koolstof en CO2 enzovoorts. Dan wordt het een ingewikkelde mix.

'Nederland heeft innovatie hoog in het vaandel. Mijn vermoeden is dat onze boeren daardoor veel mogen uitproberen tegen een hoge kostprijs. Maar uiteindelijk moet de productie wel elders plaatsvinden. Als je van boeren een toeristische attractie wilt maken, moet je daar als overheid eerlijk over zijn. Het is niet mijn visie en daar blijf ik de komende vijf jaar nog voor vechten.'

Hoe zou het anders kunnen?

'Nederland moet meer gebruikmaken van de mogelijkheid van het transitiemodel dat je in Europa kunt afdwingen. Een land krijgt dan, goed onderbouwd, meer tijd voor veranderingen. De Duitse autoindustrie kreeg na de sjoemelsoftware-affaire tot 2021 om zich te verbeteren, omdat dat van groot belang voor de werkgelegenheid is.

'Wij hadden dat ook voor de melkveehouderij en de derogatie voor elkaar kunnen krijgen. Dan hadden we tijd gewonnen om de knelgevallen op een draaglijke manier op te lossen. Belangrijk is daarom ook dat we nu onder het stikstofplafond komen. Daarmee winnen we ruimte om tot andere oplossingen te komen, waarmee we bedrijven kunnen helpen.'

Vreest u de opkomst van partijen die tegen de EU ageren?

'Bij de komende verkiezingen gaat het om de vaste waarden van de EU: veiligheid, vrede, voldoende voedsel, vrijheid van meningsuiting en de interne markt.

'En natuurlijk, Europa moet niet groter, maar beter en efficiënter en met minder regels. Maar als ze zeggen Europa is niet goed, dan moet je daarvoor oppassen. Ze hebben niet in de gaten wat ze weggooien. Kijk naar voorheen bloeiende landen als Syrië. Nu is het daar oorlog en moeten de mensen hierheen vluchten.'