LTO zet bodemdaling bij provincies op politieke agenda

Volgens adviseur Tessa de Ruyter van LTO Noord is het voor het eerst dat de landbouworganisatie een regionaal op zo brede schaal gedragen plan van aanpak richting de politiek heeft gelanceerd. 'We geloven in deze pro-actieve aanpak door de formaties van de nieuwe provinciale bestuurscolleges niet af te wachten.'

Bestuurlijk themahouder veenweiden Aad Straathof is blij met de actie. 'Dit onderwerp is nog steeds actueel en urgent. Bijna alle Statenfracties in de westelijke provincies zijn er mee bezig.' Aan de ene kant is het goed dat de veenweiden zo bij de politici op het netvlies staan, al is het soms wel iets te veel vanuit opportunisme gevoed', meent Straathof. 'Daarom willen we ook graag ons deel van het verhaal op een zorgvuldige manier kenbaar maken.'

Klimaattafels

Straathof verwijst daarbij ook naar de klimaattafels, waarbij landgebruik ook als een belangrijk thema is aangemerkt. 'De landbouworganisatie heeft daar ook haar verantwoordelijkheid genomen door het CO2-vraagstuk actief op te pakken. Met name in de veenweidegebieden valt veel milieuwinst te halen.'

De titel 'Meters maken' is volgens De Ruyter niet enkel een kwestie van doorpakken. 'Het refereert ook letterlijk naar de beoogde inspanning om straks met onderwaterdrainage de bodemdaling in de veenweidepolders beter te kunnen beheersen. In totaal zou daarvoor in de drie westelijke provincies in potentie ruim 50.000 hectare geschikt zijn.'

Maatschappelijk vraagstuk

Belangrijk uitgangspunt in de discussie is voor LTO Noord de acceptatie dat bodemdaling niet een zuiver agrarisch probleem is, maar veel meer een maatschappelijk vraagstuk. 'Maar wel één, waar de landbouw een belangrijke sleutel in handen heeft,' stelt Straathof. Boeren kunnen hierin volgens hem het verschil maken, maar de sector kan die oplossing onmogelijk in haar eentje dragen. 'Ook andere maatschappelijke krachten zullen daar hun bijdrage aan moeten leveren.'

De milieuwinst is niet merkbaar in het bedrijfsresultaat, merkt Straathof op. 'Sterker nog, er moeten meer kosten worden gemaakt. Daarom is het van belang dat niet alleen het probleem breed wordt herkend, maar dat tegelijk ook de rol van de agrarische ondernemers wordt erkend.'

Vernatting

Vergaande vernatting, zoals door sommige betrokkenen wordt voorgesteld, drijft de boeren uit de veenweiden. Ook daar hangt een prijskaartje aan, stelt Straathof. 'Dat geldt ook voor de banken, die de gronden als een soort onderpand heeft.'

Forse waardevermindering van veenweidepercelen heeft financieel vergaande consequenties. Straathof: 'We zijn in gesprek met de bankensector om te kijken of er in de vorm van groene leningen extra perspectief aan de ondernemers in de veenweiden kan worden geboden'.

Handreiking

Ook van de waterschappen, verwacht Straathof een duidelijke handreiking. 'De campagnes rondom de waterschapsverkiezingen laten een steeds politieker geluid horen. Ook bodemdaling kwam daarbij veel aan de orde. Goed dat het is geagendeerd, maar laten we die focus vasthouden en samen naar oplossingen zoeken.'

Goed grondwaterbeheer is niet de primaire taak van de waterschappen, weet Straathof, maar zou wel meer urgentie bij de bestuurders verdienen. 'Ook daar zetten we op in. In de bodem (met onderwaterdrains) kan goed beter worden gestuurd.'

Maatregelen

LTO Noord wacht niet af. De nieuwe koers is volgens Straathof 'al vol ingezet'. Zo wordt actief meegewerkt aan diverse onderzoeken om de problematiek scherper in kaart te brengen en daar ook concrete maatregelen aan te hangen en die in de praktijk te testen.'

Ook dichterbij huis, bij de zuivelcoöperaties, vraagt LTO Noord om bijstand. 'De coöperaties stellen eisen aan vergroening van hun leden. Anders leidt het tot kortingen op de melkprijs.' Die inspanningsverplichting is goed, vindt Straathof. 'Althans: als ook maatregelen om CO2-uitstoot in de veenweiden te beperken, als zodanig worden aangemerkt. Nu ligt de focus vooral op zonnepanelen en eventueel windturbines, terwijl er ook met goed bodembeheer veel milieuwinst is te halen.'

Aanbod

LTO Noord is optimistisch dat er iets met de propositie wordt gedaan. Straathof: 'De verkiezingen hebben voor een politieke verschuiving gezorgd. Toch denken we dat onze boodschap en ons aanbod straks in elk coalitieprogramma is in te passen'.