Gammel rapport over weidevogels

Een schot uit de heup en een rapport dat rammelt. Dat is kort samengevat mijn reactie op het rapport van WECF Nederland en Buijs Agroservice. Het gaat in op de mogelijke relatie tussen de aanwezigheid van concentraties van gewasbeschermingsmiddelen in mest en bodem op veehouderijbedrijven en de de afname van de aantallen weidevogels.

Het rapport stelt dat de gevonden resten van gewasbeschermingsmiddelen mogelijk een belangrijke oorzaak vormen van de sterke achteruitgang van veel weidevogelsoorten. Het is al meer dan een maand klaar. De conclusies hebben al in diverse media gestaan, maar wij hebben het volledige onderzoeksrapport pas eind vorige week ontvangen.

Ik vind dat een zeer kwalijke werkwijze. Op deze manier is het stigmatiserend en polariserend voor onze boeren en onze agrarische sector. Al die tijd waren onze handen gebonden, omdat we het rapport niet kenden. Wij pasten ervoor om op basis van een samenvatting te reageren. We wilden eerst het hele rapport zien.

Dat is er nu en het bevestigt onze conclusie. Het rammelt. Onderzoeker Jelmer Buijs legt gedetailleerd vast welke bestrijdingsmiddelen hij aantreft in krachtvoer, mest en bodem. De residuen blijven allemaal onder de wettelijk toegestane normen. Dan overlegt hij cijfers van gebieden waar het aantal weidevogels afneemt. Maar in het rapport wordt niet aangetoond dat er een oorzakelijk verband is.

Geen bewijs

Buijs suggereert dat dit verband er is, maar hij kan het niet bewijzen. Dat is bedenkelijk en verwerpelijk, zeker omdat de eerder uitgebrachte samenvatting nadrukkelijk suggereerde dat dit verband er wel zou zijn. Daar komt bij dat we in Gelderland ook gebieden hebben waar het beter gaat met de weidevogels, maar dat noemt de onderzoeker niet.

Dit onderzoek helpt ons niet verder en levert ons geen nieuwe invalshoeken op voor het herstel van de weidevogelstand waar we aan werken. Wij zijn verbaasd dat het rapport niet naar andere jaren/decennia kijkt als het gaat om de relatie tussen de weidevogelstand en het gebruik van meststoffen.

Ook de enorme impact van predatie op eieren en kuikens van weidevogels missen we in het onderzoeksrapport. En zijn medicijnresten in oppervlaktewater meegenomen als mogelijke oorzaak? Als er risico's zijn voor bodem, bodemleven en weidevogels, staan wij als eerste open voor een gesprek of een echt onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Die aanleiding missen wij in dit onderzoek.

Deltaplan biodiversiteit

LTO ziet meer heil in een opbouwende aanpak dan in het presenteren van niet-onderbouwde conclusies. Wij hebben onlangs het Deltaplan biodiversiteitsherstel gepresenteerd. Daarin staan ambities om de kwaliteit van de bodem en de biodiversiteit te verbeteren.

Provinciaal en lokaal zijn er in Nederland veel mooie initiatieven waar boeren bijvoorbeeld kruidenrijke akkerranden of plasdrasgebieden aanleggen en waarmee we mooie resultaten behalen voor de weide- en akkervogels. Daar hebben weidevogels meer aan dan aan een gammel rapport.