Jaco Geurts: bij eerlijke economie hoort eerlijk inkomen

Het was voor mij ook een reden om bij de formatie in 2017, bij de totstandkoming van het huidige kabinet, te knokken voor onze boeren, tuinders en vissers. Want zij hebben in Nederland bestaansrecht. Zij zorgen voor ons voedsel, de veiligheid en de kwaliteit. Nederland heeft de beste boeren van de wereld. De familiebedrijven in de land- en tuinbouw en de visserij verdienen het om voor te knokken. Daar aarzel ik in ieder geval geen enkele tel over.

Een wijs mens zij ooit: als je iets goeds ziet, geef dan een compliment. Als je iets fouts ziet, bied dan je hulp aan. Om dat laatste voor twee thema’s concreet te maken: het fonds voor jonge boeren blijft voor jonge boeren. Alle jonge ondernemers zijn mij lief, maar zomaar een deel van deze gelden naar de visserij verschuiven gaat wat mij betreft niet gebeuren. Er moet gewoon voor onze vissers ander geld gevonden worden. Ten tweede: ik ga niet akkoord met een nieuwe verplichte generieke korting bij onze melkveehouders. Onze melkveehouders en hun gezinnen hebben genoeg met onzekerheid te maken gehad. Dat moet afgelopen zijn.

De afgelopen jaren is met name de melkveehouderij geconfronteerd met nieuwe wetgeving, zoals verplichte mestverwerking, grondgebonden groei en invoering van fosfaatrechten. Wetgeving die ondernemen niet gemakkelijker maakte. Nee, liever gezegd belemmerde. De inkt van de ene beperkende wet was nog niet droog of de volgende diende zich al weer aan. Je zult maar melkveehouder zijn en je best doen om onder het, door andere vastgestelde, fosfaatplafond te blijven. Het kost je veel energie om dat te bereiken. Trots ben je dan als boer als je dat lukt.

En dan.....hoor je dat mogelijk het stikstof plafond nog wel lijkt te worden overschreden. Je zou er moedeloos van worden. Sommige boer(inn)en geven mij aan dat ze er ‘s nachts gewoon wakker van liggen. Het geeft bij de boerengezinnen volop zorgen. Ik hoor en zie tijdens werkbezoeken en aan de keukentafel ouders hun kinderen afraden het bedrijf over te nemen. Ze zien geen toekomstperspectief meer. Dat doet mij pijn! Het zou onze samenleving door merg en been moeten gaan. Boeren die geen perspectief meer zien. Bedrijfsopvolgers die onzeker zijn.

In het Regeerakkoord kwamen goede voornemens. Trots was ik dat landbouw weer een eigen ministerie kreeg. En de minister sprak bij haar aantreden de juiste woorden. Het afgelopen jaar is me wel duidelijk geworden dat goede voornemens omzetten in werkbaar beleid doorzettingskracht en lef nodig is.

De minister heeft in het Regeerakkoord de opdracht gekregen erop toe te zien dat boeren en tuinders hogere prijzen ontvangen van afnemers die bovenwettelijke eisen stellen. Verder staat in haar visie een meetlat met 9 punten. Onder punt 3 staat dat beleidsvoornemens, plannen, voorstellen en dergelijke getoetst worden of ze de sociaaleconomische positie van de agrarische ondernemer in de keten versterken. Bij een eerlijke economie hoort een eerlijk inkomen. En daar schort het nog behoorlijk aan in de land- en tuinbouw.

Jaco Geurts
Tweede Kamerlid en landbouwwoordvoerder CDA