Afname bodemoverschotten bij akkerbouw

Dat blijkt uit akkerbouwbedrijven van het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM), dat het RIVM en Wageningen Economic Research gezamenlijk uitvoeren in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
In alle regio’s herstelde de afvoer via gewassen zich, na de tegenvallende gewasopbrengsten en de daarmee lage onttrekking van nutriënten aan de bodem in 2016. Hierbij komt dat de aanvoer en het gebruik van stikstof en fosfaat via meststoffen in 2017 ook afnamen.

In de zandregio en lössregio zijn de in 2017 gerealiseerde stikstofoverschotten, zowel op bedrijf als op de bodem, per hectare zo’n 20 procent lager dan het gemiddelde over de vijf voorgaande jaren. In de kleiregio zijn de stikstofoverschotten in 2017 vergelijkbaar met het gemiddelde in de vijf jaren ervoor.

Fosfaatoverschot

Het gebruik van fosfaat via meststoffen in 2017 komt, gemiddeld over alle bedrijven en regio’s, uit op 62 kilo fosfaat per hectare, een laagte record. Vanwege de differentiatie in gebruiksnormen is het bemestingsniveau in de zandregio en lössregio lager dan in de kleiregio.

De akkerbouwers in de zand- en lössregio gebruikten in 2017 gemiddeld 55 kilo fosfaat per hectare. Daarvan is maar 5 procent (3-4 kilo per hectare) in de vorm van kunstmestfosfaat gegeven. Bijna 85 procent van het gebruikte fosfaat is afkomstig uit dierlijke mest (44-47 kilo per hectare), de overige 10 procent uit organische meststoffen zoals compost.

De akkerbouwers in de kleiregio gebruikten in 2017 gemiddeld 65 kilo fosfaat per hectare. Hiervan is ongeveer een vijfde (12 kilo per hectare) afkomstig uit kunstmest en twee derde (41 kilo per hectare) uit dierlijke mest.

Laagste waarde

Sinds de start van het LMM in 1991 is het fosfaatgebruik via meststoffen op de akkerbouwbedrijven met ruim 40 procent afgenomen, het gebruik van fosfaatkunstmest is in 2017 ruim 80 procent lager dan in het begin van de jaren negentig nog gebruikelijk was. Per saldo komt het fosfaatoverschot, gemiddeld over de drie regio’s, in 2017 uit op 10 kilo per hectare. Dit is de laagste waarde in de historie van het meetnet.