Metersgrote portretten lokken burger naar boerenerf

Positieve aandacht voor de boer is urgent, stelt Sense of Place-fotograaf Linette Raven. De beleefroute 'Bildtstars en Eigenheimers' met portretten en audioverhalen van boeren werd woensdagmiddag geopend in Holwerd. Met het project wil Sense of Place ook nieuwe levendigheid in het Waddengebied creëren. Idee is om met dit project en andere kunstprojecten tegelijkertijd een economisch en sociaal-maatschappelijke impuls te geven.

'Noordoost-Friesland is een krimpgebied. Wat ons opviel toen we door het gebied reden, waren de aardappelboeren. De pootgoedteelt is de grootste teelt in Noordoost-Friesland. Daar wilden we wat mee. We hebben boeren gebeld of ze mee wilden doen aan het project', legt fotograaf Linette Raven. Samen met projectleider Wendy Gooren zette zij de beleefroute uit.

Negatief daglicht

Sommige ondernemers moesten eerst een drempel over, merkte ze. 'De karaktereigenschap van de Friese boer is: doe maar normaal. Wij gaven aan dat ze via het project aandacht kunnen vragen en krijgen van de consument voor hun product. De agrarische sector wordt continu in berichtgeving in een negatief daglicht geplaatst. Boeren verpesten het milieu en doen het niet goed. Voor het andere verhaal is te weinig aandacht.'

Dat andere verhaal gaat over het feit dat boeren liefde voor de natuur en het product hebben, stelt de fotograaf. 'Boeren moeten hun product uit de klei trekken. Hiervoor moeten ze heel hard werken, daarna wordt het vele malen gekeurd en gaat het naar exportlanden. Dat is ontzettend veel werk.'

Verdedigen

De foto van ongeveer zes bij zes meter van akkerbouwer Lieuwe Dijkstra hangt sinds kort aan zijn nieuwe loods, aan de gevel. Dijkstra hoefde er geen seconde over na te denken of hij mee wilde werken. 'De foto en het audioverhaal nodigen uit om met burgers in gesprek te gaan. Wij kunnen vertellen wat we doen. Ik heb het idee dat we ons steeds naar de samenleving moeten verdedigen waarmee we bezig zijn. We zijn bezig met voedselvoorziening, niet met iets geheimzinnigs.'

Collega-boer Yme Meirink uit Oosternijkerk krijgt wisselende reacties van collega-akkerbouwers op de foto's. 'De een is wat sceptisch over wat het gaat opleveren. De ander zegt: wat leuk, dat wil ik ook wel.' Meirink werd over de streep getrokken doordat 'het heel wat anders is'.

'We willen wel uitleggen waarom we bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar dat interesseert de burger niet zo. Dit is een project vanuit het perspectief van de burger. De sfeer is totaal anders. Het is gericht op een groep die ver van de boer staat. Hopelijk combineren die dat met een ritje door het gebied en drinken ze ergens een kopje koffie. Dan heb je een leuk uitje. En wij dragen ons steentje bij aan de boer-burgerverbinding.'

Realistisch beeld

Raven benadrukt dat ze geen geromantiseerd beeld wil geven van de agrarische sector. De beleefroute heeft dan ook geen boer-zoekt-vrouwgehalte. 'We hebben een zo realistisch beeld geschetst. De boer laat zien wie hij is. Hij wil dat bezoekers op het erf komen en vragen aan hem stellen. Sommige boeren denken er over na om aardappelen aan huis te verkopen. Het zou mooi zijn als een foto en een audioverhaal dit soort zaken aanwakkeren.'

Sense of Place gaat nog tien andere Friese pootgoedtelers fotograferen. Daarna zijn akkerbouwers aan de Waddenkust in Groningen, Duitsland en als het aan Raven ligt ook Denemarken aan de beurt.