Achterhoek schaalt op met 'groene mest'

In de mineralenverwerker lopen nu nog volop bouwvakkers en installateurs rond, maar vanaf 1 januari moet de Groene Mineralen Centrale van Groot Zevert in Beltrum gaan draaien. Een buitenstaander ziet leidingen, buizen en ketels. De kenner van mestverwaardingstechniek ziet het nieuwste van het nieuwste. De basis om mineralen, organische stof en water van elkaar te scheiden. Het is pionieren en uitvinden, gericht op de landbouw van de toekomst.

En daar blijken ze in de Achterhoek goed in. Het project Kunstmestvrije Achterhoek, waar veel partijen bij betrokken zijn, wordt vaak als voorbeeld genoemd. In Nederland, maar ook in Europa wordt met veel interesse gekeken naar waar de Achterhoekse boeren mee bezig zijn.

Kunstmestvrije Achterhoek is een van de projecten die moet aantonen dat een kunstmestvervanger, vervaardigd uit dierlijke mest, niet slechter is voor het grondwater dan kunstmest.

• Lees ook: Pilot bewerkte mest pakt goed uit

Wetenschappelijke onderbouwing

De Europese Commissie eist wetenschappelijke onderbouwing om wetgeving daarover aan te passen. De eerste resultaten van dit jaar zijn positief. Uit de cijfers van Wageningen University & Research, die het onderzoek uitvoert, blijkt dat het gebruik van de Groene Weide Meststof niet zorgt voor een hoger nitraatgehalte in het grondwater dan kunstmest.

Afgelopen jaar deden tien boeren mee aan het onderzoek. Volgend jaar zijn 75 Achterhoekse boeren van de partij. Henk Harbers is een van de deelnemers van het afgelopen jaar. Ook volgend jaar doet hij mee. Hij is melkveehouder in Beltrum. Hij heeft een bedrijf met 130 melkkoeien, 46 hectare grasland en 10 hectare maisland.

Hij hoefde niet lang na te denken of hij mee wilde doen. 'Het belangrijkste argument voor mij is dat we de mest van ons eigen bedrijf kunnen gebruiken. We maken de kringloop echt rond. Nu voeren we mest af en kopen we kunstmest van buiten ons bedrijf aan. Dat is eigenlijk vreemd en zeker niet duurzaam.'

Ontwikkeling

Volgens Harbers toont het project ook aan hoe ver de Nederlandse landbouw al is. 'De gemiddelde burger heeft daar geen benul van. Het is ook ingewikkeld. Maar als je het hebt over circulaire economie, duurzaamheid en kringlopen, dan is de landbouw verder dan veel andere sectoren. En dat is ook goed. Wij kunnen ons als landbouw niet onttrekken aan die ontwikkeling. Ook de landbouw moet stappen zetten om CO2-neutraal te worden.'

Hij verwacht dat hij in het begin niet goedkoper uit is als hij geen kunstmest meer hoeft aan te schaffen voor zijn grasland. 'Op lange termijn misschien wel. Maar ik wil wel bijdragen aan ontwikkelingen die voor de toekomst belangrijk zijn. Dit is de toekomst.'

Dezelfde opbrengst

Tijdens de proef werd de helft van het perceel bemest met een kunstmestblend, de andere helft met Groene Weide Meststof. Per hectare werd 75 kilo stikstof, 63 kilo zwavel en 38 kilo kali bemest, voorafgaand aan de eerste snede. Vervolgens werd het stikstofadvies gevolgd. Er was geen verschil in grasopbrengst.

Harbers: 'Bij mij was de opbrengst op het gedeelte dat bemest was met de Groene Weide Meststof iets lager bij de eerste snede en iets hoger bij de tweede. Het heeft er misschien mee te maken dat er wat later bemest werd. De vrijstelling voor deze proef was vrij laat rond en vervolgens moest er nog een speciale machine ontworpen worden.'

Het bedrijf Slootsmid ontwikkelde voor de proef met de vloeibare Groene Weide Meststof een speciale emissiearme zodenbemester. Volgens bedrijfsleider Arjan Prinsen van Groot Zevert is het feit dat bedrijven, boeren, de overheid en onderzoekers met elkaar samenwerken in het project het geheim van het succes in de Achterhoek. 'Je moet open zijn naar elkaar en willen doorpakken. Als anderen geen kennis met ons willen delen, zijn ze niet welkom. Dat is voor ons de basis van de samenwerking.'