Buffer Fochteloërveen voor boeren bij Smilde nog niet af

Zes jaar deden de drie eerstgenoemden over de aanleg van het 125 hectare grote buffegebied. Geholpen met een gift van energieproducent RWE werd voormalig landbouwgebied aan de rand van het natuurgebied opgekocht en opnieuw ingericht.

Om uitdroging van het Fochteloërveen tegen te gaan is een omdijkte moeraszone aangelegd die zo tevens dient als waterberging. Aan de overzijde van de Grietmanswijk ligt een deel van circa 25 hectare dat voorlopig nog extensief landbouwgebied blijft.

Afvoeren

Demping van de Schaapshok- wijk en de bufferzone moeten er voor zorgen dat er minder makkelijk water uit het hoogveenreservaat stroomt. Bij veel neerslag kan water binnen de kades van de bufferzone worden opgeslagen, zodat minder ineens hoeft te worden afgevoerd richting Veenhuizen.

Het gemaal De Slokkert heeft meer pompcapaciteit gekregen en er moeten rond de zone nog extra stuwtjes en grotere duikers komen. Dat bij elkaar moet er voor zorgen dat de naburige landbouw niet wordt geconfronteerd met een verhoogd waterpeil, verzekert bestuurder Carla Alma van het waterschap. Het wachten is volgens haar nog op het afkomen van de financiering.

Vasthouden

'Via de buffer kunnen we het gebied goed bedienen. Water langer vasthouden, zodat minder veenoxidatie en inklinking plaats vindt en het naastgelegen boerenland wordt ontzien. En zonodig het water op een nette manier afvoeren.'

Peilbuizen rond de buffer moeten er voor waken dat het grondwater in het landbouwgebied te veel omhoog komt. Alma wijst op het nieuwe peilbesluit dat is genomen om de aanpassingen in het gebied mogelijk te maken. 'Inzet is dat de situatie in het landbouwgebied hetzelfde blijft. Boeren konden meepraten bij het vaststellen van het nieuwe peilbeheer.'

Toch verliep het hele proces van aanleg niet zonder slag of stoot, erkent beleidsmedewerker Enit Scholten van Natuurmonumenten. Ze heeft het over 'hobbels en bobbels'. Zowel landbouw als bewoners aan de wijken tussen Smilde en het Fochteloërveen waren bang voor natte voeten. Ook kwamen ze in het geweer tegen het zandtransport.

Onderzoek

LTO Noord heeft provincie en waterschap nog gewezen op hydrologisch onderzoek. Dat toonde aan dat er geen verbinding is tussen het watersysteem in het natuurgebied en dat van hetlandbouwgebied Zeven Blokken. Een bufferzone heeft dus geen zin, aldus de belangenbehartiger. Desondanks werden de plannen wel doorgezet.

'We hebben oog voor beschermen, maar kijken ook naar beleven en benutten', vat gedeputeerde Henk Jumelet de afweging die is gemaakt samen. Hij denkt dat een goed evenwicht is gecreëerd tussen natuurbescherming en behoud van de landbouw.

Niets te vieren

Akkerbouwer en pluimveehouder Tom Rispens, die op korte afstand van de bufferzone boert, is er nog niet gerust op. 'Er valt voor mij niks te vieren. De stuwen en duikers liggen er nog niet en ze willen niet zeggen wanneer het nu echt klaar is. Wat als er bijvoorbeeld extra kwel ontstaat uit de buffer? Het zou zo maar kunnen dat we over twee of drie jaar hierover dan weer om tafel moeten.'