Menukaart voor groene ambities landbouw

Dit voorstel werd afgelopen donderdag geopperd tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer over het nieuwe Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) voor de periode 2021-2027.

De spreekwoordelijke menukaart vloeit voort uit de ambities van organisaties als LTO Nederland en BoerenNatuur om beloningen voor vergroening en herstel van biodiversiteit te verankeren in het nieuwe GLB.

'Op die menukaart moeten geen makkelijke snacks staan, zodat boeren weer het verwijt krijgen dat ze gemakkelijk een bonus opstrijken. Het moet gaan om gezonde keuzes, zoals een gezonde bodem, gezonde biodiversiteit en gezond inkomen voor de boer', zei Jaap van Wenum, LTO-vakgroepvoorzitter Akkerbouw.

'Keuzevrijheid bij boer laten'

Alex Datema, voorzitter van BoerenNatuur, vindt dat het nieuwe GLB vergroening zodanig moet faciliteren, dat iedere boer een bijdrage kan leveren. 'Zolang we de keuzevrijheid maar bij de boer laten.' Datema hield de landbouwcommissie van de Tweede Kamer voor dat er al heel veel gebeurt in de vergroening van de landbouw. 'Vroeger vroeg de boer: waarom gaan we dat doen? Tegenwoordig wil hij weten: hoe gaan we dat doen?'

Een menukaart met groene ambities voor het platteland moet gezien de diversiteit in grondsoorten en natuurdoelen wel regionale flexibiliteit in zich hebben, bepleiten Van Wenum en Datema

Nationale actieplannen

De politieke besluitvorming voor het nieuwe GLB krijgt een extra dimensie vanwege de nationale actieplannen die de Europese Commissie gaat invoeren. EU-lidstaten kunnen daarin binnen EU-kaders hun eigen prioriteiten stellen voor de landbouw. Ook worden straks de vergroeningseisen vervangen door de verplichte toepassing van milieu- en klimaatvriendelijke landbouwpraktijken.

De vraag hoe de omslag in de landbouw moet worden gefinancierd, kwam tijdens de hoorzitting te liggen bij Bas Rüter, directeur Duurzaamheid bij de Rabobank. Onder boerenorganisaties bestaat de vrees dat de eerste pijler uit het GLB, waaruit de inkomenssteun komt, wordt uitgekleed ten gunste van de tweede pijler, waaruit de vergroening wordt beloond.

Volgens Rüter kan bij het belonen van vergroening de steun aan boeren op hetzelfde niveau blijven en zelfs toenemen. 'Als de sector deze transitie maakt, dan verdient de boer daarvoor een vergoeding.'

Biodiversiteitsmonitor

De Rabobank-directeur noemt de biodiversiteitsmonitor die de bank met FrieslandCampina en het Wereld Natuur Fonds ontwikkelde voor de zuivelketen als voorbeeld.

'Daarbij wordt ingezet op biodiversiteitsindicatoren waarbij de kostprijs in de hele keten wordt doorgezet. Als het in de markt te verdienen is, dan gaat de omslag snel. We starten hiermee in de melkveehouderij, maar we kijken ook al naar de akkerbouw.'