'Betere voerefficiëntie geeft altijd hoger saldo'

'Tijdens de afgelopen droge, hete zomer waren de omstandigheden voor melkkoeien niet altijd optimaal. Toch lukte het melkveehouders die het voeren van de koeien goed in de vingers hebben, om de melkproductie goed op peil te houden. Maar we zagen ook dat op diverse bedrijven de productie flink onderuitging.' Fokko de Vries, teamleider Support Melkvee bij AgroVision ziet dat het management van melkkoeien in de praktijk behoorlijk verschilt.

'We proberen ondernemers te ondersteunen bij het werken aan verbetering. Een handige tool die veehouders kan helpen bij het beter voeren van de koeien is de VoerwinstMonitor', vertelt De Vries.

'Kort gezegd is dit een hulpmiddel waarmee melkveehouders van dag tot dag de voerefficiëntie in beeld kunnen brengen. Op een soepele manier leggen ze met de VoerwinstMonitor vast wat ze hun koeien voeren, via een app op de smartphone. Daarmee kunnen melkveehouders tijdens het laden van de voerwagen registreren wat ze aan voer voor de koeien brengen. Dat kost ze hooguit twee minuten extra per dag.'

De Vries constateert dat de opname van ruwvoer en de benutting daarvan door de koeien jarenlang minder goed in beeld was in de Nederlandse melkveehouderij.
'Als je in het buitenland kwam, dan werd er vaak gesproken over de melkproductie per kilo droge stof voer ofwel de voerefficiëntie. In Nederland begint dit pas de laatste jaren meer te leven. Gelukkig maar, want voerefficiëntie is een kengetal waar melkveehouders echt iets mee kunnen', stelt hij. 'Mijn stelling is: meten is actie ondernemen.'

Management

Als het management op een melkveehouderijbedrijf goed is, zit het met de voerefficiëntie doorgaans wel snor. De Vries: 'Het kengetal zegt iets over het totaal van factoren dat van invloed is op melkproductie en benutting van voer.'
Veel factoren hebben invloed op de voerefficiëntie. 'Natuurlijk speelt het voer dat je de koeien geeft een grote rol. Goed voeren betekent dat veel factoren in balans moeten zijn. Als er met het rantsoen iets niet in orde is, zie je de voerefficiëntie vaak al verslechteren voordat de melkproductie onderuitgaat.'

Van alles speelt daarbij mee, stelt De Vries. 'Denk bijvoorbeeld aan het uitkuilmanagement en de buitentemperatuur. Of de kuilkwaliteit die niet constant is. Onlangs bezocht ik een melkveehouder die iedere dag kritisch keek naar het restvoer en het weer. Hij zei: 'pas de volgende dag weet ik of ik mijn koeien goed heb gevoerd. En dat komt ook in de voerefficiëntie terug.'

Ook langetermijnfactoren zoals de jongvee-opfok kunnen de voerefficiëntie beïnvloeden.
'In de Verenigde Staten zeggen ze dat kalveren in hun eerste levensjaar minimaal 800 gram per dag moeten groeien. Als ze dat niet halen gaan ze eruit, omdat trage groeiers een te lage voerbenutting realiseren en daardoor in hun latere leven minder melk produceren.'

Puntjes op de i

Melkveehouders die proberen de puntjes op de i te zetten, zien vaak aan de voerefficiëntie of ze daarin slagen. 'Laatst was ik bij een melkveehouder met een gemiddelde voerefficiëntie van 1,5', vertelt De Vries. 'Dik in orde dus. Toch wilde hij het beter doen. Het was hem opgevallen dat zijn koeien gemiddeld minder liggen dan de 14 uur per dag die wenselijk is. Hij dacht na over manieren om het liggedrag van de koeien te verbeteren en daarmee de voerefficiëntie verder op te krikken. Stalbezetting kan van invloed zijn, maar ook zaken als ligboxafmetingen en boxbedekking.'

Voeropname in wei schatten

Een lastig punt bij het registreren van wat de koeien werkelijk vreten is weidegang. Want wat een koe op een dag aan gras opneemt, kun je niet meten.
'Maar er zijn wel goede mogelijkheden om de verwachte versgrasopname vrij nauwkeurig te schatten. De som van de bijvoeding die koeien krijgen, speelt daarbij een rol. Op grond van ervaringen van de boer en het rantsoen dat hij voert naast de beweiding, is de versgrasopname te schatten. Mogelijk krijgen we de komende jaren hulp van techniek en wetenschap om dat nog beter te doen. Zo wordt er in project Amazing Grazing gewerkt aan een model dat goede voorspellingen kan doen van grasgroei, voederwaarde en grasopname.'

Bij het kengetal voerefficiëntie heeft onderzoek duidelijk gemaakt dat verbetering altijd bijdraagt aan een gunstiger voersaldo. 'Dus werken aan voerefficiëntie loont altijd. We kennen bedrijven die jaarrond voor voerefficiëntie tussen de 1,45 en 1,52 zitten. Voor de meeste is dat nog een uitdaging. De kunst is om de voerefficiëntie op een hoog en stabiel niveau te krijgen. Het verloop van het kengetal moet zo saai worden dat je er eigenlijk niet meer naar wilt kijken.'

Meer informatie over het berekenen van de voerefficiëntie op uw bedrijf: www.voerwinstmonitor.nl