In elke bodem een andere zwakste schakel

'Het draait om vocht, vocht, vocht. Dat is de allerbelangrijkste productiefactor.' Adviseur Henry van den Akker van Delphy laat met een schop in de hand zien waar de verdichting zit in een profielkuil op een perceel van rozenkwekerij Seuren in het Limburgse Lottum.

Het bedrijf bood vorige week tijdens de demodag onderdak aan allerlei proeven en demonstraties in het kader van de projecten 'Duurzame teelt, gezonde producten Limburg' en 'Leve(n)de bodem'.

Van den Akker: 'Dit jaar hebben we wel heel goed kunnen zien wat er gebeurt als er te weinig vocht is. Maar ook te veel vocht overkomt ons de laatste tijd steeds vaker. Het is daarom belangrijk om geen storende laag in de bodem te hebben. Dan kan het water niet weg, met alle gevolgen van dien.'

'Smalle diepwoeler is het beste'

Achter hem staan diverse (eco)ploegen en woelers opgesteld die allemaal worden ingezet om de bodem zo goed mogelijk zaai- of plantklaar te maken. Toch is wat hem betreft een smalle diepwoeler het beste om een storende laag op te heffen die dieper dan 30 centimeter diep zit. 'Als je te breed gaat werken, kom je er niet doorheen.'

Hij laat een plakkaat zand zien. 'Het is zo hard, je kunt er een huis mee bouwen.' Bodemverdichting is volgens hem een groot probleem in de Nederlandse landbouw. 'In kleigrond kan de verdichting op natuurlijke wijze verdwijnen door verdroging en daardoor het scheuren van de grond. In zandgrond moet je dat echt machinaal doen, anders kom je er niet meer vanaf', aldus Van den Akker.

BodemIdee

Een van de resultaten in het project 'Leve(n)de bodem' is BodemIdee. Het wordt ontwikkeld door Delphy en het Belgische Inagro.

'Daarmee kijken we op een perceel wat de belangrijkste knelpunten zijn, de zwakste schakel in een perceel', zegt van den Akker. 'Dat doen we door een profielkuil te graven, we kijken naar bodemverdichting en naar de historie van een perceel. Is er voldoende vruchtwisseling geweest? En we kijken naar de beschikbare bodemanalyses en aaltjesonderzoek.'

De studiegroepen in het project gaan met BodemIdee aan de slag. Er zijn veel factoren van belang in de bodem. Toch is het volgens Van den Akker belangrijk om eerst de basis op orde te hebben. 'Je ziet allemaal nieuwe technieken verschijnen, maar zorg eerst dat zaken als de bodemstructuur, vochthuishouding, vruchtwisseling en het bodemleven op orde zijn. Daarna kan je altijd nog finetunen.'

Bladbespuitingen met BioLit

Op een perceel van rozenkwekerij Seuren ligt ook een proef van het bedrijf Poortershaven. Acht bespuitingen met herbiciden en insecticiden werden dit jaar vervangen door vier bladbespuitingen met BioLit. BioLit is een vulkanisch gesteente dat wordt gewonnen in Midden-Europa en bestaat uit circa 47 procent snel opneembaar silicium.

'In totaal is er 34 kilo per hectare minder gewasbescherming gespoten dan in de rest van het perceel. En het gewas staat er minstens zo goed bij', vertelt salesmanager Erik Ammerlaan van Poortershaven. Vorig jaar werd een vergelijkbare proef gehouden bij Crooijmans rozen in Reuver. In de planten werd een duidelijk hoger gehalte aan silicium, ijzer en molybdeen gemeten.

Ammerlaan: 'Telers zijn blij met alternatieven voor gewasbescherming. Bouwmarkten en supermarkten kijken sterk naar de residuniveaus, maar de sporenelementen hebben ook andere goede eigenschappen die van belang zijn. IJzer is nodig voor de vorming van bladgroen, molybdeen is nodig voor de omzetting van stikstof en silicium is goed voor de plantweerbaarheid.'

Schimmels

Uit de proeven in de rozenteelt blijkt dat schimmels als meeldauw, sterroetdauw (blackspot), roest en valse meeldauw nog nauwelijks voorkomen. Ook worden de planten veel minder aangetast door insecten.
Poortershaven deed ook onderzoek in aardappels, kool, dahlia, lelies en pioenrozen. Ammerlaan: 'Overal vinden we meer IJzer, molybdeen en silicium in het gewas.'

BioLit kan volgens Ammerlaan zowel via een bladbespuiting als via de bodem worden toegediend. Bespuiting van het blad verhoogt de weerbaarheid van het blad, waardoor minder schimmelziektes optreden. Toediening via de bodem verhoogt de weerbaarheid van de hele plant, vergroot het wortelstelsel en beïnvloedt de ontwikkeling van het bodemleven positief.'