Verhoging waterpeil voor weidevogels stagneert

Van de 34 locaties waar boeren het waterpeil wilden opzetten, kregen 14 daarvan geen vergunning. Bottleneck is volgens Santema de omslachtige vergunningverlening, zei hij woensdag tijdens een werkbezoek van Statenleden en gedeputeerde Johannes Kramer aan agrarische natuurbeheerders Folkert en Siebe Bruinsma in Lollum, georganiseerd door het agrarische collectief Westergo en het Kollektivenberied Fryslân.

'Iedere keer komen er weer aanvullende eisen. Veel boeren willen het waterpeil wel verhogen, maar als ze daarvoor veel moeten investeren, dan haken ze weer af. Want de vergoeding die ze ervoor krijgen, is niet zo groot, het gaat om ongeveer 100 euro per hectare. Het waterschap wil dure stuwtjes, terwijl eenvoudige maatregelen met bijvoorbeeld een een pvc-buis ook voldoende zijn.'

Boeren en collectieven hebben de vergunning nodig om subsidie bij de provincie te krijgen voor de maatregelen die worden getroffen om het waterpeil te verhogen.

Vergunningsprocedure

Daar waar collectief Westergo door ging, was het voor twee collectieven Waadrâne en It Lege Midden reden om niet verder te gaan met de vergunningsprocedure. 'Stuitend', stelt secretaris Sybe van der Schaar van het Kollektivenberied, dat collectieven noodgedwongen moeten stoppen met de vergunningprocedure. 'Dit leidt niet tot doelmatig weidevogelbeheer.'

Waterschapsbestuurder Jan van Weperen erkent dat de vergunningverlening stagneert.

'Dat er veertien vergunningaanvragen niet zijn verleend betreuren we in hoge mate. Wij willen die watervragen graag faciliteren. Daarom hebben we rayonbeheerders veel meer ruimte gegeven in de vergunningverlening. Maar het is ook vijf voor twaalf als ze worden ingediend, en er moet een handtekening van de grondeigenaar en -gebruiker onder. Als we eerder aan het proces beginnen, wringt het niet met de tijd.'

Natuurvriendelijke oever

De vergunningverlening verloopt dan moeilijk, het effect van het verhogen van het waterpeil is groot, constateert Siebe Bruinsma uit Lollum. Hij verhoogde het waterpeil in februari langs 2 kilometer watergang. 'Waar we vorig jaar hooguit een of twee grutto's zagen, hadden we er dit jaar meer dan tweehonderd. Naast meer insectenaanbod, is een andere reden volgens Bruinsma dat kuikens minder een prooi zijn van onder andere reigers. 'Via een natuurvriendelijke oever kunnen ze hun toevlucht zoeken in het perceel. Ze hoeven niet meer de steile wand op te klauteren.'

Naast de regelgeving blijft predatie een probleem, stelt Santema. 'Onderschat niet hoe demotiverend dat is. En dat de landbouw en eierzoekers de schuld ervan krijgen. Bij de Fugelwacht in Eastermar, telden ze 800 kraaien en kauwen, vijf boerderijen die steenmarters hebben, elf nesten grauwe kiekendieven, verwilderde katten en ook de vos is gesignaleerd. Het schreeuwt om meer maatwerk. Maak keuzes. Je kunt niet de kool en de geit sparen.' Een aanwezige vroeg zich af 'waar we het allemaal nog voor doen. Soms denk ik: laat alles maar opvreten.'

'Reintje moet worden aangepakt. Er bestaat nog wel eens een romantisch idee dat als je het allemaal goed komt als je niks doet, maar dat is niet waar', vindt ook gedeputeerde Johannes Kramer.
'We doen alles wat wettelijk mogelijk is.' Hij adviseert jaarrond een ontheffing voor lichtbak voor de vos aan te vragen. 'Het is een probaat middel. in 2016 werden op deze manier 400 vossen aangepakt, in 2017 het dubbele aantal.'