Uitsluitend concurreren op prijs doodlopende weg

Hoeveel varkens telt Nederland?

Nederland telt iets meer dan 12 miljoen varkens. Dat aantal is al jaren stabiel, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het aantal dieren per varkensbedrijf steeg van 1.300 in 2000 tot ruim 3.800 nu. Op termijn zal het aantal ondernemers dalen van 5.000 naar 2.000 of minder die op 2.500 tot 3.000 locaties varkens produceren.

Wat is het economische gewicht van de varkenshouderij?

De Nederlandse varkensvleesketen is goed voor ruim 26.000 arbeidsplaatsen; ruim 10.000 rechtstreeks en 16.000 indirect (stallenbouwers, slachterijen, fokkerijorganisaties). De sector vertegenwoordigt een productiewaarde van meer dan 8 miljard euro. De exportwaarde bedraagt 5 miljard euro.

Wat is de positie van de sector in Europa en de wereld?

Die is bescheiden. Nederland is goed voor 6 procent van de Europese varkensvleesmarkt. Mondiaal ligt dat cijfer op 1,3 procent. Tegelijkertijd is slechts een kwart van de Nederlandse varkens bestemd voor de Nederlandse markt. 40 procent van de varkens wordt levend geëxporteerd en meer dan de helft van het geslachte varkensvlees wordt geëxporteerd. Van dat vlees blijft tweederde binnen de EU.

Wat zijn de sterke en zwakke punten?

De Nederlandse sector kenmerkt zich door lage voerkosten en efficiënte logistiek. Maar andere landen hebben ons wat kostprijs betreft ingehaald, onder meer vanwege het feit dat Nederlandse varkenshouders moeten investeren in extra regels (bovenwettelijk) op het gebied van welzijn en milieu.

Om de positie op internationale markten te behouden is uitsluitend concurreren op prijs een doodlopende weg. Er moet meer worden geïnvesteerd in vleeskwaliteit, inclusief dierenwelzijn. De snelle groei van het aantal varkens onder Beter Leven-keurmerk laat zien dat die ontwikkeling al bezig is. Onder Beter Leven worden jaarlijks 3 miljoen varkens geproduceerd.

Wat moet er nog meer veranderen?

In dit model zijn de varkenshouders de enige schakel in de keten die een negatief rendement realiseren op geïnvesteerd vermogen. Andere schakels (voer, genetica, handel, slachterijen, vleesverwerkers, retail) behalen volgens de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) wél een positief rendement.

Er is volgens de POV maar één weg naar de toekomst: markt- en consumentgericht produceren. Alle schakels in de keten zullen hun verantwoordelijkheid moeten nemen.