Grondprijs gijzelt Veenkoloniaal bouwplan

Het gemiddelde Veenkoloniale bouwplan realiseert een financiële opbrengst van 2.770 euro per hectare, terwijl de kritieke opbrengst 2.742 euro per hectare is om alle kosten te kunnen betalen. Er blijft dus een marge over van 28 euro per hectare. De marge verhogen en tegelijk rekening houden met de bodemgezondheid is lastig.

Dit blijkt uit een vergelijking die Accon avm heeft gemaakt voor het Veenkoloniale bouwplan. De cijfers werden vorige week vrijdag in Valthermond gepresenteerd. Bij de berekeningen zijn alleen bedrijven groter dan 40 hectare meegenomen. De bedrijven zijn gemiddeld 128 hectare groot. Het bouwplan bestaat vooral uit zetmeelaardappelen (39 procent), graan (30 procent) en suikerbieten (18 procent).

Opbrengsten in 2016

In 2016 kwamen de opbrengsten uit op 78 ton suikerbieten, 40,5 ton zetmeelaardappelen, 8 ton tarwe en 6 ton zomergerst per hectare. Bieten en zetmeelaardappelen zorgen met saldo's van respectievelijk 3.620 en 3.480 euro per hectare voor het meeste inkomen. Tarwe en zomergerst blijven steken op respectievelijk 1.260 en 990 euro per hectare.

'Graan is in het bouwplan een noodzakelijk kwaad en nodig voor de bodemvruchtbaarheid', zegt Bert Knollema van Accon avm. Een grondprijs van 60.000 euro per hectare is volgens hem eigenlijk te hoog voor het rendabel telen van zetmeelaardappelen, laat staan graan. De neiging bestaat daardoor om het bouwplan intensief te houden. Voor minder inzet van gewasbeschermingsmiddelen is een ruimer bouwplan wel gewenst.

Lening aflossen

Knollema: 'Grond kopen voor 60.000 euro per hectare kan alleen als telers op de rest van de oppervlakte van het bedrijf overwinst maken, want ze moeten de lening wel kunnen aflossen. Grond kopen voor 60.000 euro per hectare kan daarom eigenlijk alleen als je op de rest van de grond maximaal 15.000 euro per schuld hectare hebt.'

Op basis van de gemiddelde cijfers van klanten van Accon avm houdt het gemiddelde Veenkoloniale akkerbouwbedrijf een marge over voor vervangingsinvesteringen en reservering van 81.000 euro. 'Als je in één jaar een nieuwe spuitmachine en een nieuwe trekker wilt kopen, kun je dat niet uit het vestzakje betalen. Daarom neemt de belangstelling voor het leasen van een trekker toe', zegt Knollema.

Teeltkosten

Is huren van grond een alternatief voor een beter bedrijfsresultaat? Bij 3.500 euro opbrengsten en 1.800 euro teeltkosten per hectare zetmeelaardappelen blijft er een saldo over van 1.700 euro. Als daar bijvoorbeeld 1.000 euro huur per hectare af moet, blijft er 700 euro over voor mechanisatiekosten en arbeid.

Is het intensiveren van het bouwplan een alternatief? In het bouwplan 3 hectare zomergerst opofferen voor extra zetmeelaardappelen geeft een saldoverschil van 940 euro per hectare, zo rekent Knollema voor. Op korte termijn werkt het positief, maar wat zijn op termijn de gevolgen voor de bodem?

Extensiever

Is een extensiever bouwplan van 1-op-3 in plaats van 1-op-2 een mogelijkheid? Een bedrijf van 128 hectare gaat dan van 64 hectare zetmeelaardappelen terug naar 42 hectare. Er komt 22 hectare zomergerst bij en dat kost de akkerbouwer aan saldo jaarlijks 21.000 euro.

'Het is de vraag of je dat verschil goed kunt maken met minder gewasbeschermingsmiddelen en hogere opbrengsten. Als ik naar de praktijk kijk, is dat lastig. In de Veenkoloniën kiezen veel akkerbouwers voor bouwplannen met 1-op-2 zetmeelaardappelen. Daar komt bij dat je bij een bouwplan van 1-op-3 aandelen Avebe moet inleveren.'