Knalgele nestkap moet Friese weidevogel redden

Het is een initiatief van de Bond Friese Vogelwachten, provincie Fryslân, Agrarische Jongeren Fryslân, Cumela, collectieven en LTO Noord.

Loonwerker Anthony Brak uit Aldeboarn deed vorig jaar een proef met de kappen. 'Hoe meer nesten je kunt sparen, hoe beter het is. We hebben wel eens geprobeerd om de nesten te verplaatsten of de sleepslang eroverheen te tillen. Maar dat is minder makkelijk. De medewerker die de slangen uitrolt, heeft voldoende tijd om zo'n kap over het nest te plaatsen.

Vorig jaar waren de kappen zwart van kleur, maar deze kappen bleken lastig terug te vinden. 'Deze knalgele kappen zie je al van ver', stelt Brak.

Gemakkelijk

Volgens Henk de Jong van de Bond Friese Vogelwachten gaat het plaatsen en verwijderen van de kap heel gemakkelijk. 'De kap kan zo over het nestje geschoven worden en met pinnen 30 centimeter in de grond bevestigd worden. Nadat de sleepslang over de kap is gereden, kan de kap weer verwijderd worden en kan de vogel weer naar het nest.'.

Met de kappen hoopt de Bond Friese Vogelwachten het bewustzijn van boeren en loonwerkers buiten de weidevogelbeheergebieden te vergroten. 'Sommigen zijn er onbekend mee, en onbekend maakt onbemind.' De bond levert de kappen aan honderd loonwerkbedrijven die sleepslangen hebben. De andere 1.000 kappen gaan naar nazorgers van vogelwachten.

Zonder kop

Volgens melkveehouder Berend Mulder uit Hakskerdijken is het plaatsen van een kap 'het minste wat een melkveehouder en loonwerkers kunnen doen aan weidevogelbescherming'. 'We verplaatsten de nesten eerder wel. Na het sleepslangen legden we de eieren terug en hoopten we dat het goed ging. Met deze kap kunnen we de nesten beter beschermen.'

De weidevogels zijn sinds twee jaar teruggekeerd naar zijn percelen nadat de vos was vertrokken vanwege veranderingen in het gebied. 'Eerder hadden we zo'n tien tot twaalf nesten. De nesten beschermen lukte voor geen meter, door toedoen van de vos. De kieviten zaten zonder kop op het nest. '

Nu zijn de vogels weer terug, maar vormen steenmarter en zwarte kraai een probleem. 'Daar moet de provincie keihard op inzetten om deze te bestrijden', stelt de boer. Dat geldt ook voor de waardering voor boeren die op gangbare percelen aan weidevogelbeheer doen.

Mulder stoort zich aan de discussie datgangbare boeren alleen maar een strakke biljartlaken willen en niks betekenen voor de weidevogels. 'Iedere veehouder heeft zorgplicht en liefde voor dieren. Dat geldt niet alleen voor de koeien, maar ook voor de weidevogels. Natuurlijk is er wel eens een die bewust over een nest rijdt, maar dat is een enkeling. Daar moeten we geen aandacht aan besteden.'

Om de vogels nog beter te beschermen hoopt loonwerker Brak dat de loonwerkers gebruik kunnen maken van de weidevogelapp van de Bond van Friese Vogelwachten. De bond is bezig met de ontwikkeling van een snellere app. 'Wanneer wij weten waar de nesten precies zitten, kunnen wij daar al op inspelen. Dat kan heel handig via de telefoon.'

Mooie aftrap

LTO Noord-bestuurder Peet Sterkenburgh spreekt van een mooie aftrap van het weidevogelseizoen. 'Het is goed dat boeren meer nadenken over weidevogelbeheer. Dat is toch wat weggezakt op gangbaar boerenland.'

Volgens Sterkenburgh is het beschermen van weidevogelnesten nog niet genoeg. Hij vroeg bij gedeputeerde Johannes Kramer ook aandacht voor het beheer van predatoren. Naar verwachting komt een deze dagen een rapport uit of steenmarters in de provincie mogen worden bestreden.

Campagne

De kappen maken onderdeel uit van de weidevogelcampagne: 'Grutsk op Fryslân. Grutsk op ús lânskip. Grutsk op ûs greidefûgels., Trots op Friesland, trots op ons landschap, trots op onze weidevogels.' Naast de nestbeschermers wil de Friese Bond Vogelwachten ook voorlichting gaan geven over bemesten in combinatie met beschermen van weidevogels.