Mais, evolutionair gezien een wonderplant

Vaak worden bedenkingen over mais genoemd: uitzichtbelemmerend, mestverslavend et cetera. De uitspoeling van mineralen op zandgrond wordt als argument tegen mais gebruikt. Sommige politici grijpen dit aan om zich met de teeltkeuze van de boer te bemoeien.

Ook wordt beweerd dat mais netto bijdraagt aan de CO2-uitstoot, terwijl mais juist veel CO2 bindt en veel voedsel produceert. De groeikracht van mais is feitelijk uniek te noemen.

Mais is ongeveer 400 miljoen jaar geleden ontstaan in Amerika en werd door de Spanjaarden naar Europa gebracht. De opmars van de maisteelt begon een eeuw geleden, nadat plantenveredelaars hybride rassen ontwikkelden die beter tegen koude konden.

Zo'n 50 jaar geleden lag de teeltgrens nog ongeveer bij Frankrijk. Nu is mais rendabel te telen tot in Denemarken, met dank aan de veredeling, het iets warmere klimaat en het hogere CO2-gehalte in de lucht.

Wat maakt de maisplant bijzonder? Bekend is dat alle planten CO2 binden en dat ze zuurstof produceren. Deze fotosynthese van CO2-binding en zuurstofproductie is circa 1.000 miljoen jaar geleden ontstaan bij bijna alle planten. Het zuurstofgehalte in de atmosfeer was toen maar 5 procent.

Mais en andere warmteminnende gewassen als suikerriet, miscanthus en gierst ontstonden pas honderden miljoenen jaren later, toen het zuurstofgehalte op aarde naar het huidige niveau van 21 procent was gestegen. De fotosynthese is bij deze planten ongeveer 25 procent efficiënter.

Terwijl aardappelen, suikerbieten en gras per groeiseizoen en hectare maximaal 30 ton CO2 binden en circa 18 ton zuurstof produceren, kan mais onder gunstige omstandigheden 40 ton CO2 binden en 25 ton zuurstof per jaar per hectare produceren.

Dat betekent maarliefst 25 procent meer CO2-binding en een 25 procent hogere zuurstofproductie. Uiteraard komt de CO2 als voedsel, veevoer of verrotting weer vrij.