Weidevogelpact Midden-Delfland krijgt boost

De weidevogelstand gaat in heel Nederland achteruit. Ook in Midden-Delfland. Kijkend naar pure aantallen tussen 2015 en 2017 is er een stijging te zien, maar het bruto territoriaal succes is niet op peil om de populatie ook op lange termijn in stand te houden, stelt voorzitter Michel Kuijpers van de Vogelwerkgroep Midden-Delfland.

'Het gaat langzaam achteruit. We hebben randgebieden verloren, door de komst van de rijksweg A4 zijn vogels verschoven. Ergens anders zijn er daardoor wel extra weidevogels bijgekomen, maar dat betekent niet dat er meer zijn. Nog steeds worden er onvoldoende kuikens vliegvlug.'

Compensatiegelden

Het Weidevogelpact Midden-Delfland is in 2014 is ontstaan vanuit de Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam (IODS), waarbij compensatiegelden voor de aanleg van de A4 voor natuur en weidevogels beschikbaar kwamen.

Het is een initiatief van gemeente Midden-Delfland en provincie Zuid-Holland. Het weidevogelpact is verder opgezet door LTO Noord-afdeling Delflands Groen, Natuurmonumenten, ANV Vockestaert, Vogelwerkgroep Midden-Delfland en KNNV-afdeling Delfland.

De samenwerking is sinds kort verstevigd. 'Alleen door intensiever samen te werken, kunnen we stappen maken', zegt coördinator Floor Koornneef van het Weidevogelpact Midden-Delfland.

Gemeenschappelijk doel

'We zitten hier met vijf partijen, die allemaal hun eigen belangen hebben, maar we hebben ook een gemeenschappelijk doel: de weidevogel. Ieder brengt zijn eigen expertise in. Het zou goed zijn als er nog meer op polderniveau inrichtings- en beheerplannen worden gemaakt, die afgestemd worden met de lokale boeren, weidevogelvrijwilligers, jagers, waterschap, bewoners en andere grondeigenaren.'

Kuijpers beaamt dat. 'Het pact is een brede vertegenwoordiging van organisaties in het gebied. We hebben allemaal andere belangen.'

Jagers

Dat geldt ook voor de jagers, verbonden in Wildbeheereenheid (WBE) Delfland. Vroeger was niet iedereen even blij met de jager, maar nu is er steeds meer begrip, ook onder vogelliefhebbers. De belangen van de partijen die vroeger zover van elkaar verwijderd waren, beginnen te overlappen.

'Boeren waren en zijn het vaak wel eens met de jagers,' zegt voorzitter Jeroen Koorevaar van WBE Delfland, 'maar het begrip van vogelliefhebbers is pas iets van de laatste jaren.'

Predatie

Predatie is een belangrijk aandachtpunt in het weidevogelpact. Sinds de Flora- en faunawet in 2002 is het aantal vossen in het gebied aanzienlijk toegenomen.

'Dat betekent niet dat we alle vossen uit de polder willen hebben', benadrukt Koorevaar. 'Het gaat om de balans in biodiversiteit. Met te weinig vossen nemen de muizen, ratten, hermelijnen en wezels weer te veel toe. Daar zijn de weidevogels ook niet bij gebaat.'

Tachtig vossen

Gemiddeld schieten de jagers zo'n tachtig vossen per jaar in Midden-Delfland. 'We proberen de populatie op een acceptabel niveau te houden.'

Toch draait het niet alleen om predatie. 'We moeten overal op sturen om de weidevogelstand te stabiliseren', stelt voorzitter Aad Kleijweg van Agrarisch Collectief Midden-Delfland. 'Denk aan uitgestelde maaidatum en meer kruidenrijk grasland. Het is én, én, én.'

Groeiend animo

Bijna alle boeren in Midden-Delfland doen op enigerlei wijze mee om de weidevogelstand te stabiliseren. 'Er is een groeiend animo', zegt Kleijweg. 'Je ziet dat steeds meer jonge boeren, die door bedrijfsovername zwaardere lasten met zich meedragen, op een andere manier naar weidevogels en de biodiversiteit gaan kijken. Het is aan het kantelen.'

De voorzitter van Agrarisch Collectief Midden-Delfland heeft zijn hoop gevestigd op het verbeterplan dat dit voorjaar start. Dan beginnen enkele boeren met het gebruik van zonnepompjes, zodat ze eenvoudig hun greppels kunnen vernatten. De contracten zijn uitgebreid.

Switchen

Daarnaast kunnen contracten eenvoudiger switchen van perceel dan in de voormalige SNL-regeling. 'Daarmee komen we de boeren tegemoet', zegt Kleijweg, die zelf melkveehouder is geweest.

'Als je mooi grasland hebt, is het moeilijk om dat hele perceel nog twee weken te laten staan voor twee vogels. Boeren moeten ook aan hun inkomen denken. Met deze maatregel kunnen we er flexibeler mee omgaan.'

Onderling contact

Kuijpers stelt dat goed contact onderling cruciaal is. 'We werken al 25 jaar in deze polders en kennen de boeren goed. We snappen dat zij ook een goede boterham willen verdienen. Omdat we meedenken en geen radicale maatregelen suggereren, is er vertrouwen ontstaan en dat is waar het om draait. Het is geven en nemen', stelt hij.

'Als ik heel optimistisch ben, kunnen we de aantallen weidevogels stabiel houden, maar realistisch gezien, zal het langzaam dalen. Het is ook de vraag: wat is een goede weidevogelstand?'

Jaren zeventig

We baseren ons nu op getallen uit de jaren zeventig, meent Kuijpers. 'Gebaseerd op een grutto per hectare, maar sindsdien is er maatschappelijk en ecologisch veel veranderd. Die intensieve gruttohouderij van toen wordt nu verheerlijkt, maar moeten we terug naar nulpredatie, pas in juli maaien en alleen ruige mest strooien? Daar wordt ook niet iedereen blij van.'