Oud leven

Column Multifunctionele landbouw Hanna Hilhorst 23 jan 2018 om 13:15uur

Deze column gaat niet over de boerderij. Niet over de deelnemers, de dieren of de tuin. Deze week boeit de boerderij me namelijk niet. Mijn oma is dood.

Oma's gaan dood, zo is het leven. Vredig sloot ze haar ogen, na een laatste advocaatje te hebben opgelepeld. Omringd door haar kinderen, in een kamer vol tekeningen en kaarten. Vol vertrouwen in een weerzien met haar man en twee zoons. Dankbaar zijn we dat ze zo gezond 94 jaar mocht worden.

En toch huil ik ontzettend hard. Ik wil mijn oma niet loslaten. Ze was er altijd, zo vanzelfsprekend en vertrouwd. Vol wijsheden en raad, voor elk probleem een oplossing. Slim, kritisch, zacht. Ik kan haar niet missen.

Je zou denken dat je als je op een boerderij woont de dood makkelijker accepteert. Omdat je weet dat hij erbij hoort; dat oud leven plaatsmaakt voor nieuw. Maar nu mijn oma heeft plaatsgemaakt voor mijn dochter, ben ik in de war. In een huis vol nieuw leven hoort de dood niet. Alles wat Roos voor het eerst doet, deed oma voor het laatst. Drinken, huilen, lachen, poepen, plassen. Ademen.

Gelukkig hebben ze elkaar nog gezien. Wetend dat de tijd wegtikte en bang dat ik te laat zou zijn stapte ik twee weken na de bevalling in de auto. Op naar Utrecht, voor een ontmoeting en afscheid ineen. Het was mooi, ontroerend. We keken en bewonderden, hielden elkaar vast. Mijn oma zo broos, maar scherp als altijd. En zo lief. Mijn traan drupte op haar neus. De cirkel leek rond, zo was het goed.

Maar nu huil ik alweer. De pasgeboren dochter in mijn armen rijmt niet met mijn oma in de kist. Gefeliciteerd en gecondoleerd klinken door elkaar. Ik weet niet meer wat ik voel. Troost, verdriet, angst. Ja, angst. Voor de dag dat ik afscheid moet nemen van mijn man, ouders en kinderen.

'Niet aan denken', zegt mijn moeder. 'Laat je dochter je nu troosten, zoals jij mij troost.' Eindelijk huilt ze. Wat heeft ze mijn oma goed verzorgd. Dag en nacht zat ze samen met haar broers en zussen naast haar bed. Heeft ze haar hand vastgehouden, haar wangen gestreeld. Gewacht tot ze sliep, gewacht tot ze stierf. Nu is zij de oudste in lijn. Als drie generaties gaan we verder, de vierde in herinnering koesterend. Dag lieve oma, bedankt dat u mijn oma was.